Pandeminin ilk günlerinden bu yana toplumun sürece ilişkin nabzını tutan Ipsos, Koronavirüs Salgını ve Toplum Araştırmasının 48. dönem verileriyle vatandaşların; kontrollü normalleşmeye desteğine, yeme- içme mekanlarının yeniden açılmasına ilişkin değerlendirmelerine ve kuralların uygulanmasına dair görüşlerine ışık tutuyor.

Yeme-içme mekanlarında kurallara uyulmadığını düşünenlerin sayısı daha fazla

Ipsos’un gerçekleştirdiği araştırma; yeme-içme mekanlarında kurallara uyulma konusunda olumlu bir resim çizmiyor… Vatandaşların yüzde 44’ü bu işletmelerde kurallara uyulmadığını ifade ederken, tersini düşünenlerin oranı yüzde 32 ile sınırlı kalıyor. Bu durumun etkilerinin önümüzdeki günlerde yakından hissedilmesi olası olarak değerlendiriliyor.

Toplum yeme-içme mekanlarının açılmasını olumlu karşılıyor

Yeme-içme mekanlarına dair düzenlemeye destek düzeyinde 5 puanlık bir düşüş olsa da henüz bu düşüş istatistiki olarak anlamlı değil. Ancak; önümüzdeki haftalarda bu düşüş eğiliminin devam edip etmediğini yakından takip etmek gerekiyor. Normalleşmenin ikinci haftasında, yeme-içme mekanlarının açılmasını destekleyenlerin oranı kapasite ve saat sınırlamasının kaldırılması gerektiğini düşünenlerle birlikte yüzde 62. Toplumun dörtte biri ise yeme-içme mekanlarının şu anda açılmaması gerektiğini savunuyor.

Yaklaşık her 5 kişiden 1’i yeniden faaliyete başlayan yeme-içme mekanlarına gitmiş

Vatandaşların yüzde 18’i normalleşme sürecinin ilk haftasında yeme-içme mekanlarına gittiğini ifade ediyor. Bu oran erkekler arasında (yüzde 22) kadınlara (yüzde 15) kıyasla daha yüksek. Yaş gruplarına göre incelendiğinde, gençlerin yeme-içme mekanlarına gitme eğiliminin yüksek olduğu tespit ediliyor. 18-25 yaş grubundan her 3 gençten birisi (yüzde 32), ilk hafta yeme-içme mekanlarına gitmiş. Salgından önce bu işletmelere gitme sıklığının da bu davranışta etkili olduğu görülüyor. Örneğin; salgından önce yeme-içme mekanlarına sıklıkla veya bazen gittiğini ifade edenlerin yüzde 23’ü normalleşmenin başlamasıyla beraber bu işletmelere gittiğini beyan ediyor. Toplumun beşte biri ise henüz gitmediğini ancak yakın zamanda gitmeyi düşündüğünü dile getiriyor. Çoğunluğun ise yakın zamanda böyle bir niyeti yok. Her ne kadar yeme-içme mekanlarının çok dolu olduğuna dair haberlerle karşı karşıya gelsek de henüz toplumun büyük kesiminin aslında halen temkinli olduğu ortaya çıkıyor denilebilir. 

Kontrollü normalleşme uygulamasına yönelik kamuoyu desteğinde düşüş var

Ipsos bu araştırmasında; 2 Mart 2021 tarihinde başlayan kontrollü normalleşmeye yönelik kamuoyunun değerlendirmelerini almaya devam ediyor. İlk hafta yapılan değerlendirmelerde, toplumun yarısı (yüzde 50) bu kararı desteklerken, üçte birinden fazlası (yüzde 37) yanlış bulduğunu ifade etmişti. İkinci haftanın değerlendirmelerine bakıldığında, kamuoyu desteğinde kısmi bir düşüş görülüyor.  Vaka sayılarında artışın yanı sıra bu süreçte hem işletmelerin hem de vatandaşların kurallara yeteri kadar uymadıklarına dair görüşlerin bunda bir etkisi olabilir. İkinci hafta normalleşme kararını doğru (yüzde 44) ve yanlış bulanların (yüzde 43) oranı arasındaki fark kapandı.

Ipsos’un Türkiye CEO’su Sidar Gedik konuyla ilgili değerlendirmesinde: “Vaka sayılarındaki artış, normalleşmeye dair ilk düşünceleri etkiledi. İlk hafta tedbirlerin gevşetilmesine destek oranı yüzde 50 iken, takip eden haftada yüzde 44’e geriledi. Gevşemeyi doğru bulanlar ile yanlış bulanların oranı eşitlendi. Benzer trendi, yeme-içme mekanlarının kısmen hizmet vermeye başlaması konusunda da görüyoruz.  Mevcut gevşemeyi destekleyenlerin oranı  %55’den %50’ye düştü. Hiç açılmamalıydı diyenlerde artış var. Sadece üçte birlik bir kesim bu mekanlarda salgınla mücadele kurallarına uyulduğunu düşünüyor. Vatandaşların %61’i mevcut tabloda restoran-kafe gibi mekanlara gitmediğini, gitmeyi de düşünmediğini ifade ediyor. Vaka sayılarındaki artışa sokakların, mekanların özellikle güzel havalarda dolup taşması eklenince endişelenmemek zor. Önümüzdeki haftalarda bazı illerde tedbirlerin yeniden sıkılaştığını görürsek şaşırmamalıyız.” dedi.

ARAŞTIRMA KÜNYESİ

Ipsos tarafından gerçekleştirilen Koronavirüs Salgını ve Toplum Genel Kamuoyu Araştırması ile Türkiye’de koronavirüs vakasının ilk kez tespit edilmesini takiben vatandaşların bu konuya ilişkin farkındalık düzeylerini, endişelerini, değişen davranışlarını ortaya koymak ve hükümetin bu konudaki politika ve uygulamalarının kamuoyundaki yansımasını anlamak hedeflenmiştir. Araştırma, Online Görüşmeler (CAWI) ile 18 yaş üstü İBBS 1 düzeyinde Türkiye temsili 800 birey ile gerçekleştirilmiştir. 12- 17 Mart 2021 saha tarihleri ile 48. Dönem verilerini kapsayan araştırmanın istatistiki hata payı, %95 güven aralığında ± %3’tür…