TikTok kimin sosyal medyası?
Onu “başkalarının yerine utanmaya neden olan videoların merkezi” olarak tanımlayan da var “gerçek hayatların olduğu, gerçek Türkiye’nin sosyal medyası” olarak tanımlayan da… Genci yaşlısı, amcası teyzesi, dedesi ninesi hepsi birden telefonlara sarılmış “komikli videolar” üretiyor… Ve böylece son zamanlarda adını sıkça duyduğumuz, dijitalde reklamlarına boğulduğumuz TikTok, tüm tartışmalarıyla birlikte yeni bir sosyal mecra olarak hayatımıza giriyor… Peki, toplumu ikiye bölen bu uygulama gelip geçici bir heves mi yoksa geleceğin yeni sosyal mecrası mı olacak? Ve elbette “TikTok kimin sosyal medyası?”
Haber: Berkan Kişin
Kuşkusuz video içerik her geçen gün gücüne güç katmaya devam ediyor. Araştırmalara göre video, 2019’da toplam internet trafiğinin yüzde 80’ini oluşturacak. YouTube’la büyük ivme yakalayan ardından Vine’la kısalan, Snapchat ve Instagram’la filtreleriyle evrim geçiren video, günümüzde tüm bunların karışımı yeni dikey video platformlarıyla yoluna devam ediyor. Son dönemde tüm dünyada milyonlarca kullanıcıya ulaşan, tabiri caiz ise bir salgın gibi yayılan videoların üretildiği TikTok da o platformların başında geliyor. Müziği odağına alan, genellikle kullanıcıların dudak senkronizasyonuyla kısa klipler yaratmasını sağlayan TikTok yeni dönemin fenomen platformu olarak öne çıkıyor.
Tiktok’un önlenemez yükselişi
Müziği ve dublajı odağına alan uygulamalar ilk olarak 2014 yılında yayınlanan Musical.ly ile yaygınlık kazandı. Tüm dünyada milyonlarca kişi tarafından indirilen bu uygulama beraberinde TikTok gibi benzerlerini ortaya çıkardı. Ancak TikTok kısa sürede rakibini geride bıraktı ve geçtiğimiz Ağustos ayında Musical.ly’i 1 milyar dolara satın aldı. Tüm dünyada ve ülkemizde popüler olmasının nedenlerinden biri de aslında bu satın alma oldu. Bugün TikTok, 150’den fazla ülkede 75 dilde yayın yapıyor. 500 milyon kullanıcısı bulunan uygulamanın sahibi Çinli ByteDance’in şu anki değeri 75 milyar dolar. Apptopia’ya göre, TikTok’un ABD’deki aylık aktif kullanıcı kitlesi, birleşmeden bu yana üç ay içinde 30 milyon arttı ve indirmeler ABD’de yüzde 25, dünya çapında yüzde 20 yükseldi.
Bu ilginin sebebi ne?
Çoğu uzmana göre TikTok, daha önce ciddi bir kitleye sahip olan Vine uygulamasının boşluğunu dolduruyor. Bu başarının arkasında da aslında Vine’nın kısa video formatı, Snapchat’in etkileşimli filtreleri ve Musical.ly’nin dudak senkronize birleşimi yer alıyor. Tüm bunların yanında Facebook’un kullanıcı sayısında büyük bir düşüş yaşanıyor. Buradaki kullanıcılar kendilerine alternatif bir mecra arıyor. Görece üst sosyo-ekonomik statüdeki kullanıcılar Instagram, YouTube ve Twitter’da kendini bulurken alt sosyo-ekonomik statüdeki kullanıcılar için Facebook yetersiz kalmaya başladı. Aranan kan TikTok’ta bulundu.
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte artık her kesimden insan internete rahatça erişebiliyor. Bu da beraberinde TikTok gibi uygulamalarla internette alışık olmadığımız kullanıcıların karşımıza çıkmasını sağlıyor.
TikTok markalara ne tür fırsatlar sunuyor?
Görüşlerine başvurduğumuz iletişim uzmanları TikTok’un henüz yolun başında olduğunu ifade ederken “markalar açısından önemli bir kanal” olduğunu söylemek için henüz erken olduğunu belirtiyor. Ancak dünyada birçok fenomen hitap ettiği kitleyi genişletmek adına TikTok’daki yerini çoktan aldı bile.
Türkiye bizim için büyük potansiyele sahip bir pazar
TikTok Ekibi
✔ TikTok olarak amacımız; dünyadaki tüm kullanıcıların, yaratıcılıklarını, bilgilerini ve paylaşmaya değer anlarını yalnızca bir mobil telefonla sunmalarını sağlamak. TikTok, kullanıcılarının çektikleri videolarla daha yaratıcı olmalarını ve tutkularını paylaşmalarını sağlıyor ve bu konuda onları cesaretlendiriyor.
✔ TikTok; kullanımı kolay video çekim ve düzenleme araçlarıyla, kullanıcıları kolayca içerik oluşturmaya teşvik ediyor. Bu sayede çok sayıda çeşitli içeriklerin yer aldığı bir havuz oluşuyor ve içerik üreticileriyle takipçiler arasında direkt bir bağlantı kurulması sağlanıyor. Türkiye’deki ekibimiz, yaratıcılık süreci boyunca kullanıcılara destek sağlıyor. Sadece kullanıcıların tüketme kısmında değil aynı zamanda video çekimine de yardımcı oluyorlar. Onları dinliyor ve onlarla aktif bir şekilde etkileşime geçiyorlar.
✔ TikTok, kullanıcılarının milliyetini, etnik kökenini, cinsiyetini ya da sosyo-ekonomik seviyesini önemsemeden; yaratıcılığını, tutkularını ve hayal gücünü rahatlıkla ifade edebileceği, çeşitlendirilmiş bir yer aslında.
✔ Türkiye bizim için potansiyeli büyük bir pazar. Öncelikle, platformumuzdaki çeşitlendirilmiş içeriği teşvik eden ve Türkiye’deki içerik üreticileriyle çalışan ve burada kullanıcı tabanımızı büyütmeye devam edeceğiz. Türkiye’de hâlâ yeniyiz, ancak büyüdükçe, pazardaki platformumuzda daha geniş bir kitleye ulaşmak için markalarla çalışmanın farklı yollarını keşfedeceğiz. Bazı küresel pazarlarımızda, farklı markalarla zaten çalışıyoruz ve aynı şeyi burada da başarabileceğimizi düşünüyoruz.
Markalar TikTok uygulamasını henüz mecra olarak görmüyor
Ahmet Akyol – Speed Medya CEO’su
✔ Markalar TikTok uygulamasını henüz mecra olarak görmüyor; TikTok reklamverenin gözünde hâlâ gelişmekte olan bir video platformu ancak henüz iletişim platformu olarak rakiplerinin arasında yerini almış değil. TikTok’un tamamen üye kazanmaya yönelik, frekans sınırı olmayan rahatsız edici iletişimi reklamveren tarafında şu aşamada sadece takip ediliyor.
✔ TikTok kullanıcıları ağırlıklı olarak satın alma gücü düşük kitlelerden oluşuyor ve bu nedenle medya planlarında yer verecek reklamveren sayısının sınırlı olacağını söyleyebiliriz.
✔ Sosyal medya platformlarını etkin bir şekilde kullanan markalar için TikTok uygulaması iyi bir fırsat olarak görülmüyor, zira mevcut platformlarda olmayıp TikTok’un reklamverene sağlayacağı ek bir fayda şu aşamada yok. Ancak platformun gelişimi yakından takip edilmeli.
✔ Türkiye’de dijital video kullanımlarını arttırmaya yönelik başarılı bir uygulama TikTok. Yeni influencer’ların doğması için de elverişli bir alan. Önümüzdeki dönemde video tüketim alışkanlığını artırması ve daha fazla influencer seçeneği sunması sektöre pozitif katkı sağlayacaktır.
Gerçek hayat TikTok’ta
Ercüment Büyükşener – Dijital İletişim Danışmanı ve Bilgi Üniversitesi Öğretim Görevlisi
✔ Ülke olarak yeni iletişim teknolojilerine erken adapte olan ve adaptasyonu hep en üst sıralarda yaşayan bir toplumuz. Facebook, Instagram, YouTube gibi uygulamalarda da kullanımda dünyanın ilk 10 sıralarında yer alıyoruz. Fakat TikTok’u içerik açısından değerlendirdiğimizde bu sefer toplumun daha geniş bir kesiminin üretime katkı sağladığını görüyoruz.
✔ Aslında toplumun geniş bir kitlesinden katılım sağlayan TikTok’ta en önemli fark gerçek hayatların yansıması olması, sahte veya dizayn edilmiş hayatlardan çok gerçek kişiler ve anların öne çıkıyor olması.
✔ Instagram’da veya Facebook’ta hep yakışıklı, güzel ve en iyi görünmeye çalışma çabası varken, TikTok da bu yok. Bu sebeple halkın tabanında ve daha geniş bir kitlede birbirine benzeyen ve eğlenmek isteyen insanları görüyoruz. Aslında bu doğal halinde olan insanlar birbirinden güç alıyor ve ortaya yeni bir sosyal ağ ortaya çıkıyor. Sosyal medyanın belki de ilk defa o milyon rakamlarını oluşturan sahipleriyle tanışıyoruz.
✔ Bu eğlence biçiminde insanlar TikTok’u diğer sosyal ağlara göre daha kolay kullanılabilir ve bu sayede kolay içerik üretilebilir bulduğunu da eklemek lazım. Ayrıca Türkiye, dikey video formatını da sevdi.
TikTok sana Türkiye sahnesi veriyor
Özgür Alaz – Promoqube Kurucu Ortağı
✔ TikTok çok iyi tasarlanmış, insanlarda bağımlık yaratan bir sistem. Bazıları buna silah, bazıları medya bazıları da virüs diyebilirler. Ama biz insanların bu sistemlere karşı savunması çok güçsüz. TikTok’un gerisindeki algoritmayla viral olacak içerikleri biliyor ve tutan trendleri kullanıcının önüne art arda geliyor. İnsanların bir tuşa basmasına gerek bile yok art arda izlemek için. Saatlerin nasıl geçtiğini anlayamıyor.
✔ TikTok’taki his, sanki bir televizyon kanalına sahipmişsin gibi. Hemen bir selfie çekip Instagram’da story’de paylaşabilirsin, hemen aklına gelen bir şeyi tweet atabilirsin ama TikTok için içindeki sanatçıyı çıkarman gerek. Kendi kendinin yönetmenisin, bir show hazırlıyorsun ve senin bir sahnen var. TikTok sana Türkiye sahnesi veriyor.
✔ TikTok’ta aynı günde binlerce trend çıkıyor ancak en iyiler yaşıyor, en iyi trendler hızla yayılıyor. Önceden TikTok’un tahmin etmesine gerek yok, sinyalleri gördüğü zaman bu trendi büyütüyor. Ve insanlar da yükselen trendlerin parçası oluyor.
✔ Konda araştırmasında çıkan Türkiye ortalamasıyla benzer bir kitle TikTok’ta. Yani herkes var. Hepimizin ortalaması da aşağı yukarı böyle. Dünyada TikTok, Musical.ly geçmişinden dolayı daha genç, Türkiye’deyse, 7’den 70’e herkes TikTok’u eğlenceli televizyon kanalı olarak izliyor.
✔ Yakın çevremde gördüğüm bütünü yansıtmayan bir gözlemimle tamamlamak istiyorum. Facebook ilk başladığında yine çok genç bir kullanıcı kitlesi olan bir mecraydı. Farmville gibi oyunlar vardı, gençler bu oyunları annelerine, anneannelerine emanet ettikçe anneannelerde bir oyun bağımlılığı başladı. TikTok’ta da başlarda kızlarının kliplerini paylaşan ve onlara kendi çapında göz kulak olmak isteyen annelerin zamanla TikTok’a bağımlı olması da söz konusu olabilir.