Türkiye’nin ayakkabı haritası

Kuşkusuz stili tamamlayan en önemli parçalardan biri ayakkabı… Öyle ki çoğu zaman birinin ayakkabısına bakarak tarzı hakkında fikir edinmek mümkün. Sosyal etkisi bu kadar güçlü bir ürünün satın alma alışkanlıkları da merak konusu. Peki, ayakkabıda alışveriş alışkanlıklarını şekillendiren kriterler neler? Türk halkı daha çok hangi ayakkabılara düşkün? Ayakkabı alışverişi denince akla ilk gelen markalar hangileri? Yanıtlar Marketing Türkiye için Xsights’ın yaptığı “Türkiye’nin Ayakkabı Tercihleri” araştırmasında…

Ayakkabı alışverişi denince akla gelen ilk marka FLO

Katılımcıların yüzde 31’i ayakkabı alışverişi dendiğinde aklına ilk gelen markanın FLO olduğunu (yüzde 31) söylüyor. FLO yanıtını sırasıyla ezeli rakipler Nike (yüzde 23) ve adidas (yüzde 16) takip ediyor.

Devlerin rekabeti nefes kesiyor

Ayakkabı alışverişi kategorize edilerek akla ilk gelen marka tekrar sorulduğunda outdoor ayakkabı/ bot kategorisinin zirvesinde yine FLO’yu (yüzde 37) görüyoruz. Söz konusu spor ayakkabı/sneaker kategorisi olduğunda ise zirvede yer alan isim adidas (yüzde 49) oluyor. Bir önceki soruda ezeli rakibine fark atan Nike’nin (yüzde 46) ikinci sıraya gerilemesi dikkat çekiyor.

Bir ayakkabının ortalama ederi “500 TL” olmalı

Yıllık ayakkabı satın alma ortalaması 2,7 olarak verilere yansırken bir ayakkabı için ayrılan bütçe katılımcıların çoğu için maksimum 500 TL (yüzde 51) oluyor. 500-1000 TL arasında bütçe ayıran yüzde 27’lik bir kitle varken 1000-2000 TL arasında bu oran yüzde 16’ya, 2000 TL üzerinde ise yüzde 6’ya düşüyor. Ayrıca ayakkabı satın alım kararlarının bireysel (yüzde 87) verildiği görülüyor.

En rahatı hangisi?

Araştırmada giyildiğinde en rahat ve en rahatsız hissettiren ayakkabı modelleri de mercek altına alındı. En rahat hissettiren ayakkabı modelleri sneaker/spor ayakkabı (yüzde 60), günlük ayakkabı (yüzde 55), terlik/sandalet (yüzde 14) olarak kayıtlara geçerken terazinin diğer tarafında sürpriz olmayan bir şekilde klasik/ topuklu ayakkabı (yüzde 65), babet (yüzde 24) ve terlik/ sandalet (yüzde 18) yer alıyor.

Ayakkabı alışverişinde kriter çok

Ayakkabıda en önemli üç kriter; rahatlık (yüzde 90), dayanıklılık (yüzde 86) ve kullanılan materyal (yüzde 82) oluyor. Kalite (yüzde 80), fiyat (yüzde) ve kıyafetlere uyması (yüzde 62) da yine oldukça önemsenen kriterler arasında. Bir ayakkabının trende uyması (yüzde 45) ise en az dikkat edilen kriter olarak kaydediliyor.

Ayakkabı alışverişinde marka sadakatine yer yok

Tüketicinin ayakkabı alışverişi yaparken marka sadakatini bir kenara bıraktığı dikkat çekiyor. Zira hemen hepsi yeni marka denemeye açık olduklarını (yüzde 90) belirtiyor. Ayakkabı alışverişi için kampanya dönemlerini (yüzde 30) ve sezon sonunu bekleyenlerin (yüzde 21) yoğunluğu gözden kaçmıyor. Ancak herhangi bir dönem beklemeksizin ihtiyacı olduğu anda ayakkabı alışverişi yaptığını (yüzde 23) belirten önemli bir kitle de mevcut. En az ayakkabı alışverişi yapılan dönemler ise sezon bası ve ortası olarak dikkat çekiyor.

Her adımda yüzleri güldürecek bir hediye

Reklamın en etkili olduğu kategorilerden biri oluyor ayakkabı. Öyle ki satın alma kararı üzerinde yüzde 45’lik bir etkisi var tanıtım çalışmalarının. Öte yandan araştırmalar her ne kadar hediye listelerinin ilk sıralarında “ayakkabı” yer almadığına işaret etse de ayakkabı hediye edildiğinde yüzünün güleceğini ifade eden yüzde 77’lik bir kitle var. Sonuçlar baz alındığında hediye tercihlerinin tekrar gözden geçirilmesi şart…

Fiziksel mağazanın dayanılmaz cazibesi

Personelden alınan ürün bilgisi fiziksel mağazadaki satın alma kararına direkt etki ediyor. Mağazada alınan servis ve vitrin dizaynı da tüketicinin kasaya ya da kapıya yönelmesini etkileyen faktörler arasında.

Müşterinin beklentisi uygun fiyat, kaliteli ürün ve biraz da ilgi

Tüketicinin uygun fiyatlı, kaliteli, sağlam ve rahat ürün satın almak kadar önemsediği bir başlık daha var: İlgili, istekli ve bilgili bir personelden hizmet almak. Yani fiziksel mağazayı tüketici için hala cazip kılan şey mağazada personelden hizmet ve bilgi alabilmek.

Araştırmanın Metodolojisi:

Xsights tarafından Marketing Türkiye için gerçekleştirilen “Türkiye’nin Ayakkabı Tercihleri” araştırması 5-28 Şubat 2023 tarihleri arasında online araştırma yöntemiyle Xsights’ın online araştırma platformu olan Türkiye’nin Sesi Paneli’nde gerçekleştirildi. 500 kişinin katıldığı araştırma kapsamında veriler yüzde 95 güven düzeyinde anlamlılık testine tabi tutuldu.

Markalar kendilerine müşterilerinin gözünden bakmalı

• “Türkiye’nin Ayakkabı Tercihleri” araştırması, ayakkabı sektöründe mağazalarda personelden alınan ürün bilgisinin satın alma kararını yüzde 75 oranında etkilediğini gösteriyor. Mağazaların vitrini ya da mağaza içerisindeki fiziksel şartlar ise satın alma kararını yüzde 62 oranında etkiliyor. Şüphesiz bu oranlar mağazadaki müşteri deneyiminin ne kadar önemli olduğunu, markalarımızın müşteri deneyimine odaklanmaları gerektiğinin altını bir kere daha çiziyor.
• Gizli müşteri “kapıdan giren müşterinin izlenimini”, “gerçek alışveriş tecrübesini” yaşatan etkili ve güvenilir bir bilgi toplama aracı. Gizli müşteri projeleri gerçekleştiren firmalarda, verilen hizmetle ilgili zayıf yönler saptanır, rakiplerin hizmet kalitesiyle karşılaştırma yapılır, alınan önlemlerle rekabet gücü geliştirilir, çalışanlar firma standartlarına uygun ve beklenen şekilde davranma alışkanlığı geliştirir, hazırlanan teşvik mekanizmalarıyla personelin motivasyonu yükselir; bunlar müşteri mutluluğunun artmasına ve dolayısıyla satışların yükselmesine yol açar.
• Öte taraftan “iş körlüğü” çoğu zaman markaların kendilerini geliştirmek, müşteriye daha iyi hizmet verebilmek adına aşmaları gereken önemli bir mesele. İş körlüğünü aşmak için farklı arayışlara giren şirketler gizli müşteri araştırmalarının önemini keşfediyor. Çünkü gizli müşteri araştırmaları markaların kendilerini “müşteri gözü” ile görmesini sağlıyor.