Öğrenci Hayatının Gerçekleri

Marketing Türkiye için Roamler Türkiye tarafından “back to school” dönemi öncesinde gerçekleştirilen “Öğrenci Evinin Olmazsa Olmazları” araştırması, üniversite öğrencilerinin yaşam koşullarını ve tüketim alışkanlıklarını çarpıcı verilerle ortaya koyuyor. Barınma ve beslenmeden teknoloji tercihlerine, bütçe yönetiminden “öğrenci dostu” olarak görülen markalara kadar pek çok başlıkta önemli içgörüler sunan araştırma, hem öğrencilerin gerçeklerini görünür kılıyor hem de markalara genç kuşakla daha güçlü bağ kurmaları için stratejik ipuçları veriyor.

Türkiye’de üniversite hayatı artık yalnızca dersler, sınavlar ve sosyal etkinliklerden ibaret değil. Sosyal ve ekonomik koşullar, öğrencilerin hem günlük yaşamlarını hem de tüketim alışkanlıklarını derinden şekillendiriyor. Bir yandan sınavlara, projelere ve sosyal yaşama yetişmeye çalışırken, diğer yandan bütçelerini titizlikle yönetmek zorundalar. Hal böyle olunca kimi zaman özgürce tercih yaparken kimi zaman ekonomik zorunlulukların yönlendirdiği kararlar almak durumunda kalıyorlar.

Marketing Türkiye için Roamler Türkiye’nin gerçekleştirdiği “Öğrenci Evinin Olmazsa Olmazları” araştırmasına göre ailesiyle yaşayan öğrencilerin yüzde 22’si kendine ait bir odaya sahip değil. Yurtta kalanların ise en büyük talepleri daha az kişiyle oda paylaşmak (yüzde 58) ve sessiz çalışma ortamı (yüzde 54). Harcama kalemlerinde ilk sırayı gıda/yemek (yüzde 72) ve barınma (yüzde 41) alıyor.

Araştırma, öğrencilerin geçim mücadelesinin boyutlarını net bir şekilde ortaya koyuyor. Her üç öğrenciden biri yarı zamanlı, her beş öğrenciden biri ise tam zamanlı çalışarak geçimini sağladığını ifade ediyor… Öğrencilerin marka evreninden beklentileri söz konusu olduğunda tablo daha da netleşiyor. Uygun fiyat, yüzde 44 ile öğrenciler için en önemli kriter. Onu öğrenci indirimleri (yüzde 19) ve küçük bütçelerle büyük ihtiyaçları karşılayabilme (yüzde 9) izliyor.

Peki, bugünün üniversite öğrencilerinin gerçekleri neler? Bir aylık ortalama bütçeleri ne? Barınma, gıda ve sosyal yaşam dengesini nasıl kuruyorlar? Daha da önemlisi bütçelerini zorlamayan hangi markaları kendilerine “dost” görüyorlar? Yanıtlar hem şaşırtıcı hem de markalar için ders niteliğinde.

Öğrenciler “kişisel alanlarını” kaybediyor

Her 5 öğrenciden biri (yüzde 22) ailesiyle yaşadığı evde kendine ait bir oda bulunmadığını belirtiyor ve yine aile evindeki öğrencilerin yüzde 14’ü evde herhangi bir ders çalışma ortamı olmadığını söylüyor. Öğrenci evindeki öğrencilerin yüzde 10’unun evinde özel bir çalışma alanı bulunmazken yüzde 29’u evin ortak alanını kullanıyor. Artan kiralar ve zorlaşan ekonomik şartlar öğrenci evlerini daha da paylaşımlı hale getiriyor. Öğrenci evindeki öğrencilerin yüzde 29’unun kendine ait özel bir odasının olmaması da bunu açık bir şekilde gösteriyor.

Yurtlarda durum daha da vahim…

Yurtlarda ise şartlar çok daha zorlaşıyor. Araştırmaya katılan öğrencilerin yüzde 76’sı KYK yurtlarında kaldığını belirtiyor ve öğrencilerin yüzde 64’ü dört veya daha fazla kişiyle aynı odayı paylaştığını belirtiyor. Bu da öğrencilerin kişisel alan, ders çalışma alanı gibi ihtiyaçlarını ve bu alanların kalitesini negatif yönde etkiliyor. Yurtta kalan öğrencilerin yüzde 58’i en büyük ihtiyaçlarından birinin daha az kişiyle oda paylaşmak olduğunu, yüzde 54’ü ise sessiz ve izole çalışma ortamı olduğunu belirtiyor. Öte yandan yurtta kalan öğrencilerin yüzde 68’i daha kaliteli yemek hizmeti istiyor.

Öğrenciler nasıl geçiniyor?

Öğrencilerin gelir kaynakları, yaşam biçimlerine göre önemli farklılıklar gösteriyor. Genel olarak bakıldığında, katılımcıların yüzde 42’si geçimini aile desteğiyle sağlarken, bu durum yaşam alanına göre dramatik bir şekilde değişiyor. Ailesiyle yaşayan öğrencilerin yüzde 44’ü ve yurtta kalan öğrencilerin yüzde 54’ü ailelerinin desteğiyle geçiniyor. Ancak bu oran, öğrenci evinde yaşayanlarda yüzde 36’ya düşüyor.

Yurt hayatı, burs/kredi desteğiyle yakından ilişkili; yurtta kalan öğrencilerin yüzde 56’sı öğrenim bursu/ kredisi alıyor. Buna karşın ailesiyle yaşayan öğrencilerin sadece yüzde 12’si burs/kredi desteğinden faydalanıyor. Yarı zamanlı çalışarak geçimini sağlayan öğrencilerin oranı ise yüzde 29. Öte yandan yaklaşık her 5 öğrenciden birinin geçimini sağlamak için tam zamanlı çalışıyor oluşu ise araştırmanın dikkat çekici verilerinden biri…

Bu oran, ailesiyle yaşayanlarda yüzde 31’e yükselirken, yurtta kalanlarda yüzde 24’te kalıyor. Bu durum, aile evinde yaşayan öğrencilerin masraflarını karşılamak için daha fazla çalışma ihtiyacı hissettiğini gösteriyor.

Öğrencilerin en büyük gider kalemi “beslenme”

Öğrencilerin aylık harcamaları, genel olarak 5.001 TL – 10.000 TL bandında yoğunlaşıyor (yüzde 29). Ancak bu istatistik, yaşam koşullarına göre büyük farklılıklar barındırıyor. Yurtta kalan öğrenciler, doğal olarak daha düşük masraflara sahip oldukları için yüzde 36’sı ayda 5.000 TL ve altı harcama yapıyor. Öğrenci evinde yaşayanlarda ise harcamalar daha çok 10.001 TL – 20.000 TL aralığında yoğunlaşıyor.

Bütçeden aslan payını ise gıda/yemek (yüzde 72) ve barınma (yüzde 41) alıyor. Öğrenci evinde yaşayanların yüzde 71’i için en büyük harcama kalemi barınmayken, ailesiyle yaşayanlar için bu oran yüzde 18’e düşüyor ve gıda/yemek harcamaları yüzde 79 ile zirveye çıkıyor. Bu, kira gibi sabit ve son dönemde hızla yükselen giderlerin, öğrenci evinde yaşayanların bütçesini ne kadar zorladığını gözler önüne seriyor.

Araştırmanın Metodolojisi
“Öğrenci Tercihleri ve Öğrenci Dostu Markalar” araştırması Marketing Türkiye adına Roamler Türkiye tarafından 25 Temmuz – 8 Ağustos 2025 tarihlerinde gerçekleştirildi. Araştırma datası, geniş Roamler Türkiye üye havuzundan mobil uygulama kullanılarak toplandı. Araştırmaya Türkiye temsili 12 istatistiki bölgede yaşayan, 18-25 yaş aralığında toplam 535 öğrenci katıldı. Araştırmada katılımcılar telefonlarındaki Roamler uygulamasını kullanarak hem çoktan seçmeli hem de açık uçlu sorulara cevap verdi.

Peki öğrencilerin markalardan en büyük beklentileri neler? Hangi markaları dost olarak görüyor, evlerinde en çok hangi markalar yer alıyor? Hepsi ve daha fazlası “Öğrenci Evinin Olmazsa Olmazları” dosyasının ikinci bölümünde!