Yedi bakanlık güçlerini birleştirdi: Ürün güvenliği ve piyasa gözetiminde yeni dönem
Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda Sanayi ve Teknoloji, Sağlık, Tarım ve Orman, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği, Enerji ve Tabii Kaynaklar ile Ulaştırma ve Altyapı bakanlıklarının iş birliğiyle ürün güvenliği ve piyasa gözetimi faaliyetlerinde kapsamlı bir güç birliği sağlandı.
Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, ürün güvenliği ve piyasa gözetiminin yalnızca tüketici sağlığı ve güvenliği açısından değil, aynı zamanda adil rekabetin sağlanması, ihracat potansiyelinin artırılması ve Türkiye’nin uluslararası itibarı açısından da kritik öneme sahip olduğu vurgulandı. Açıklamada, güvenli üretim yapan firmaların emeğini korumak ve mevzuata aykırı hareket edenlere karşı etkin müdahale edilerek vatandaşların gönül rahatlığıyla alışveriş yapabileceği bir piyasa yapısının oluşturulmasının öncelikli hedef olduğu belirtildi.
Bu doğrultuda, 2011 yılında devreye alınan TAREKS sistemiyle bugüne kadar ithalatta 49 milyar adet sanayi ürünü denetlenirken, 424 milyon uygunsuz ürünün Türkiye’ye girişi engellendi. Tarım ürünlerinde ise toplam 31 milyar ürün ticari kalite standartlarına göre denetimden geçirildi. İç piyasada ise 2009’dan bu yana yerli ve ithal ürünlerde 708 milyon adet uygunsuzluk tespit edildi.
Hem tüketiciler korunuyor hem de firmalar haksız rekabete karşı destekleniyor
Yapay zeka destekli yeni sistemlerle denetim kapasitesi daha da artırıldı. Skor bazlı risk analizlerine dayalı bu sistemde; geçmiş veriler, firma davranışları ve uluslararası kaynaklar birlikte değerlendirilerek daha hedef odaklı ve önleyici denetimler gerçekleştiriliyor. Bu sayede hem tüketicilerin korunması hem de güvenli ürün sunan firmaların haksız rekabete karşı desteklenmesi sağlanıyor.
Ürün güvenliğine dair farkındalık oluşturmak amacıyla her yıl düzenlenen Ürün Güvenliği Haftası, bu yıl da Ticaret Bakanlığı ev sahipliğinde başladı. Hafta boyunca düzenlenecek etkinliklerde, sürdürülebilir ve güvenli bir piyasa yapısının inşası hedefleniyor. 2025 yılı teması ise “E-Ticarette Ürün Güvenliği” olarak belirlendi. Açılışta konuşan Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, ürün güvenliğinin sadece teknik değil; toplumu doğrudan ilgilendiren, güncel ve kapsayıcı bir mevzuat alanı olduğunun altını çizerek, “Güvenli ürünle hem tüketiciyi hem piyasayı koruyoruz” dedi.
TAREKS sistemi tamamen yenilendi
Ticaret Bakanlığı ayrıca, ürün güvenliği denetimlerinin dijital altyapısı olan TAREKS sistemini tamamen yeniledi. MERSİS, ESBİS ve KPS entegrasyonlarıyla süreç dijital hale getirilirken; yeni yapıyla firmalar için daha hızlı ve kullanıcı dostu bir işlem akışı sağlandı.
Öte yandan ihracatçılara teknik mevzuat engelleri konusunda yol göstermek amacıyla yenilenen “Ticarette Teknik Engeller Platformu” da hizmete sunuldu. Platform sayesinde ihracatçılar, dünya genelindeki mevzuat değişikliklerini planlama aşamasında öğrenebilecek ve geri bildirimlerini doğrudan Bakanlığa iletebilecek.
E-ticarette ürün güvenliğini sağlamak amacıyla da yeni bir dönem başlıyor. Yapay zeka temelli tarama yazılımlarıyla sanal pazarlarda güvensiz ürünlerin tespiti sağlanacak; böylece dijital alışverişte de fiziksel mağaza güvenliği standardı oluşturulacak.
“Adil Rekabetin Teminatı Etkin Denetimdir” anlayışıyla hareket eden Ticaret Bakanlığı, ürün güvenliği ve piyasa gözetimi çalışmalarını tüm paydaşlarla tam uyum içinde yürütmeye ve Türkiye’nin ticaret altyapısını daha güvenli, adil ve güçlü bir zemine taşımaya kararlılıkla devam edeceğini vurguladı.
