Sigara tiryakilerinin sayısı azalıyor
Sigaranın altın çağını yaşadığı Yirminci yüzyılda, pek çok sigara markası piyasadaki yerini alırken, sigaranın bir prestij göstergesi olduğu, yine aynı yüzyılda sinema ve medya aracılığıyla çoktan bilinçaltlarına yerleştirilmişti. 2000’li yıllara doğru gelindiğinde ise, tam tersi bir süreç işlemeye başladı. Bugün pek çok ülkede kapalı alanlarda, hatta kısmi açık alanlarda bile sigara kullanımı yasak. Sigara tüketimi işe alım süreçlerinde dahi ölçüt haline gelirken, tiryakiliğin kötü alışkanlık olduğu düşüncesi topluma hakim. Tütün ve mamüllerinde uygulanan yüksek vergiler, sigara paketlerine yerleştirilen zararlı ibareleri ve resimler, bu amaçta uygulamaya konulan çalışmalardan sadece birkaçı.
Sigara haberlerinde artış
Medya Takip Merkezi, 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü’nde, insanlar üzerinde yönlendirici bir etkisi olduğu bilinen medyanın sigara kullanımını azaltmada ne gibi rolü olduğunu araştırdı. MTM’nin 2009, 2010 ve 2011 yıllarını kapsayan medya araştırmasında, sigaranın medyada gitgide daha fazla haberle yer aldığı tespit edildi.
Son 3 yılda sigara haberlerinde yaşanan artışın sebeplerinden biri, 2009 yılında yürürlüğe giren, kapalı alanlarda sigara içme yasağı. Uygulamaya konulan bu yasa, medyada sigaranın zararlarına yönelik haberlerin artmasına yol açmış ve toplumun bilinç düzeyini de yükseltmişti.
Sigaraya en fazla yer veren mecra internet medyası
MTM’nin yaptığı medya ve sigara temalı araştırma, 2011 yılında sigaranın en fazla haberde geçtiği mecranın, internet medyası olduğunu ortaya koydu. Geçtiğimiz yıl, sigara ile ilgili toplam haberlerin yüzde 60’ını barındıran internet siteleri içinde haber portalları ve online gazetelerin, sigara konulu haberlere en fazla yer ayırdığı belirlendi.
Gazete ve dergiler, sigara ile ilgili toplam haber sayısının yüzde 38’ine sahip olurken, 2011 yılında, TV kanallarının çok düşük bir oranda sigaraya yer vermesi ise dikkat çeken unsurlardandı.
Sağlık Bakanlığı’ndan kamu spotları atağı
Sigara kullanım oranlarını düşürmeyi amaçlayan Sağlık Bakanlığı, yürürlülüğe konulan sigara yasağının dışında, önemli bir etkileme gücü olan medyayı da bu anlamda bir araç olarak kullanmayı ihmal etmiyor. Sigara kullanımının zararları ile ilgili kamu spotları, sigara=zararlı algısını bilinçaltlarına yerleştirmedeki en etkili yöntemlerden biri.
Etki alanı oldukça geniş olan kamusal reklamlar, sigara kullanan insanların kendi ağızlarından yürek burkan hikayelerini işlemeleri ile oldukça dikkat çekiyor. Son zamanlarda sık sık yayınlanan kamu spotlarını inceleyen Medya Takip Merkezi, Aralık 2011 ve Ocak 2012 kapsamında ekranlarda 1.424 adet sigara ile ilgili kamu spotunun yer aldığını tespit etti.
Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nden edinilen bilgilere göre, sigara kullanımında son yıllarda gözle görülür bir düşüş yaşandı. Öyle ki, son bir yılda sigara kullanan vatandaşların sayısı toplam nüfusun yüzde 31.3’ünü oluştururken, bu oran 2011 yılında yüzde 27.1’e geriledi. Sigaraya karşı başlatılan kampanyalar kapsamında, basında yer alan haberlerdeki artışın ve ilgi çekici kamu spotlarının da sigara kullanan kişilerin sayısındaki düşüşte etkili olduğu söylenebilir. Bu kampanyalar kapsamında açılan sigara bırakma polikliniklerine olan rağbet de sigara kullanımı ile ilgili gelinen noktayı gözler önüne seriyor. 2010 yılında bu polikliniklere başvuran kişi sayısı 128 bin iken, bu sayının 2011 yılında yüzde 369 oranında artışla 600 bini bulması, dikkat çeken başka bir detay.
