Google Türkiye, Marketing Türkiye için analiz etti: Deprem sonrası aramalara neler yansıdı?
Google Türkiye, Marketing Türkiye için 6 Şubat depreminden etkilenen bölgedeki insanların felaket sonrası gerçekleştirdiği aramaları analiz etti ve bu analizler doğrultusunda ortaya çıkan kullanıcı davranışlarını derledi. Depremin akabinde gözlemlenen ilk hakim davranış haber alma ve deprem konusunda teknik bilgilere ulaşma isteği oldu. Özellikle hava durumu aramaları artış gösterdi. Gelin deprem sonrası önceliklendirilmesi gereken konulara ve alınması gereken aksiyonlara ışık tutan analiz sonuçlarına daha yakından bakalım…
Depremin ne zaman ve nerede gerçekleştiği, şiddeti, etkilenen bölgeler ve son durumu anlamak adına insanlar Google’da çeşitli aramalar yaptı. Depremden etkilenen 10 ildeki Google arama hacmi, bir önceki gün olan 5 Şubat 2023 tarihine kıyasla iki kat arttı. Arama hacim artışı şehir bazında değerlendirildiğinde ise depremden nispeten daha az etkilenen Adana ve Malatya’da durumu anlamlandırmak ve durum hakkında bilgi almak için yapılan aramalarda üç kattan fazla artarken; Adıyaman, Kilis’te ve Hatay’daki artış, diğer illere göre çok daha düşük seviyedeydi.
En çok haber almak için arama yapıldı
Felaketin gerçekleştiği tarih ve sonrasında hakim olan olumsuz hava şartları sebebiyle haber aramaları yapan insanların önemli bir kısmı da yerel hava durumunu öğrenmeye çalıştı ve hava durumu arama hacmi, haber alma maksatlı yapılan arama hacminin yaklaşık yüzde 30’unu oluşturdu. Haber alma amacıyla yapılan aramalar, bölgede yapılan aramalar arasında en büyük paya sahibi oldu. Depremle ilgili teknik ve derinlemesine bilgilere ulaşmak için yapılan aramalar ise ikinci sırada yer aldı.
İlk şokun ardından ihtiyaç aramaları yükselişe geçti
Sarsıntıların ilk şokunun atlatıldığı ilk bir hafta sonrasında aramaların odağına ihtiyaçlar yerleşti. Depremin ikinci haftasıyla hacim kazanmaya başlayan aramaların içinde en ağırlıklı temalar ise “bilgilenme”, “ihtiyaç giderme”, “barınma”, ve “finansman” oldu. Bu dört başlıktaki aramalarda öne çıkan sorgulara göz atıldığında şunları söylemek mümkün:
Bilgilenme: Deprem sonrası durum ve gündeme gelen yeni konular hakkında güncel ve doğru haberler almak adına aramalar yapıldı. İnsanlar, deprem kaynaklı kriz durumu sebebiyle hayatımıza giren bazı konuları öğrenmek için aramalar yapmaya başladı. Örneğin “Milli yas nedir”, “hibrit eğitim nedir”, “kolera belirtileri nedir” gibi aramalar yükselişe geçti.
İhtiyaç giderme: Zarar gören ya da sağlamlığına güvenilmeyen veya mevcut durumda ihtiyaç duyulan ürünlere yönelik aramalar artışa geçti. İnsanlar, özellikle sürekli kullanabilir halde tutmak için tüketici elektroniği cihazlarına, hava şartlarının da gerektirdiği giyim ve ayakkabı aramalarına yöneldi. Örneğin, “bot”, “yağmurluk”, “çocuk kıyafeti”, “hamile kıyafeti” gibi giyim aramaları; “sabun”, “şampuan”, “diş fırçası” gibi kişisel bakım ürünleri; “taşınabilir batarya”, “elektrik kablosu”, “şarj aleti” gibi elektronik ürün aramaları artış gösterdi.
Barınma: Geçici veya kalıcı barınma ihtiyacını diğer bölgelere taşınarak ya da bulundukları şehirde karşılamak adına neler yapılabileceğine dair soruların yanıtları Google’da aranmaya başlandı. İnsanlar, depremden etkilenmese bile daha güvendikleri evlerde yaşamak veya olası artçı depremlerden kaçınmak için başka şehirlere gitmek amacıyla aramalar yaptı. Örneğin “evden eve nakliyat platformu”, “kiralık ev gaziantep”, “konteyner başvuru” veya “gaziantep izmir uçak bileti” gibi aramalar artış gösterdi.
Finansman: Hem acil ve kısa vadeli hem de orta ve uzun vadeli ihtiyaçları karşılamak için ihtiyaç duyulan parayı finanse etmek adına çeşitli aramalar yapıldı. İnsanlar, hem devlet desteklerinden yararlanmak, hem ellerindeki değerli yatırımları kullanmak hem de yeni işe başlayarak gelir elde etmek için aramalar yapmaya başladı. Örneğin “deprem yardım parası”, “[banka] müşteri hizmetleri”, “deprem yardım başvurusu”, “az hasarlı bina yardımı nasıl alınır” ve “[şehir] iş ilanları” gibi aramalar yükselişe geçti.
İhtiyaçları anlamlandırmak, kriz yönetimi için elzem
Kriz anı ve sonrasında oluşan ihtiyaçları anlamlandırmanın afet yönetimindeki rolü çok önemli. Tüm bu veriler gösteriyor ki afet bölgelerindeki insanların kriz sonrası ilk reaksiyonu güncel haberleri takip etmek ve durumu derinlemesine anlamak oluyor. Ancak zaman ilerledikçe kriz sonrası aksiyon almaya yönelik ana temalar ağır basar hale geliyor. Böyle bir afeti bir daha hiç yaşamak istemesek de afet bölgesindeki insanların kriz anı ve sonrasındaki davranış ve ihtiyaçlarını afet olmadan anlamlandırmak ve bu bilgileri afet kriz planında kullanmak yaşanılan negatif etkinin az da olsa engellenmesine fayda sağlayabilir.
Kaynak: Google Türkiye kendi verileri, 6 Şubat – 3 Mart