28 yıldır medya sektöründen tanıdığımız Serpin Alpaslan, radikal bir karar alarak kariyerinde yeni bir kapı araladı. Global Trade & Communication Türkiye Koordinatörü olarak ABD pazarına girmek isteyenlere danışmanlık veren Alparslan ile kariyerindeki bu radikal değişimden e-ticaret trendlerine, Amazon’da fark yaratabilme sırlarından ABD Ticari Uyum Programı’na dek sektöre ışık tutan bir söyleşi gerçekleştirdik.
Yıllarca sizi medya sektöründe, ekonomi gazeteciliği tarafında gördük. Ancak şimdi ABD pazarına girmek isteyenlere Amazon verileriyle danışmanlık veriyorsunuz. Bu radikal kariyer değişimi nasıl gerçekleşti?
Tam 28 yıl dile kolay… Ekran çıraklığım 1993 yılında ilk özel TV olan Interstar’da başladı. 2004 yılında, medyada yaptığım işler arasına gazetecilik de eklendi. Kısaca, medya dünyasında büyüdüm diyebiliriz. Sizler de medya sektöründe olan kişiler olarak iyi bilirsiniz, bu sektörün tozunu yutan kolay kolay kopamaz. Ben de vazgeçemedim ve halen YeniBirlik Gazetesi’nin Washington Temsilcisi ve Ekonomi Gazetecileri Derneği Yönetim Kurulu üyesi olarak devam ediyorum.
Ancak Dijital medya hayatımıza girdiğinden bu yana medya sektörü küçülmeye devam ediyor. İşitsel medyayı bunların tamamen dışında tutarak, gelecek 10 yıl içinde majör kanalların ve majör yazılı basının dışındakiler bence yok olacak.
Annem hep “kızım kolunda birkaç (meslek) bileziğin olsun” derdi. Pandemi sürecinde sadece medya sektörü değil tüm sektörler ne yapacağını bilmez oldu ve gelirleri ciddi oranda düştü. Ben de e-ticaret işine hep ilgi duymuşumdur. 2020 yılının başlarında, yani pandemi başladığı zaman, EKOTÜRK TV’de hem sabah yayınları hem de iş dünyasına yönelik sektörel yayınlar yapıyordum. Amerika’dan etkin iş insanlarını ekrana taşımaya başladım. Dönemin ABD başkanı Trump, Çin ile ticaret savaşlarına yeni boyut kazandırarak, Çin virüsü diyerek, Çin’den mal alımlarını neredeyse durdurmuştu. Amerikalı bir çok şirket Asya’dan yönünü Avrupa, Afrika ve Türkiye’ye çevirdi. Ortalık savaş alanı gibiydi. Maske, galoş, önlük dezenfektan gibi medikal ürünlere ciddi talepler gelmeye başladı.
GT&C şirketinden davet alarak 10 Haziran 2020’de Amerika’ya gittim. Amerika ile Türkiye arasında köprü oluşturarak tüm iletişim kanallarını aktarmaya başladım ve Amerika’da eğitimimi tamamlayarak çalışmaya başladım. Şimdilerde GT&C’nin müşterilerine e-ticaret devi Amazon’da yer alan ürünlere yönelik ürün analistliği yapıyorum.
ABD pazarı e-ticarette nasıl bir konumda? Bu pazarı önemli kılan noktalar neler? Bu büyük pazarda Amazon’un konumu ne?
ABD’de e-ticaretin yüzde 4 ile perakende satışların yüzde 5’i Amazon üzerinden yapılıyor. Piyasa değeri yaklaşık 2 trilyon dolar. 1.5 milyona yakın çalışan, 400 milyar dolara yakın yıllık cirosuyla 12 milyon aktif satılan ürün ve 320 milyon aktif global müşterisiyle dünyanın en büyük e-ticaret sitesi Amazon.
Amerikalı tüketicilerin yüzde 62’si alışveriş yapmak için önce Amazon’u kullanıyor. 3 milyonun üzerinde aktif satıcısı olan Amazon’a her gün 4,200’dan fazla yeni satıcı katılıyor. Satıcıların yüzde 75’i 50’den daha az ürün satıyor ve ürünlerin yüzde 73’ü 11 – 30 dolar aralığında satılıyor. Satıcıların yüzde 36’sı yüzde 20’den, yüzde 68’i yüzde 10’dan daha fazla kâr elde ediyor.
Amazon çalışanlarının yaş ortalaması ise 22. Sanırım gençler çok cesaretli oldukları için parlak fikirlerini hiç çekinmeden gerçekleştirebiliyor. Bilirsiniz, parlak fikir tıpkı sahip olduğunuz elmas gibidir. Kaybetmekten korkarsınız. Halbuki gençler bilakis yaşatıyorlar.
Amazon’da yer alan satıcıların ABD pazarında öne çıkmak için neler yapması gerekiyor?
GT&C olarak her zaman şunu düşünmelerini istiyoruz: Pazar size uymaz, siz pazara uymalısınız. Bu anlayışla hareket etmek gerekir. Aslında bir çok adım var, ama bir kaçını sizlerle paylaşayım: Ürün başlığının kısa hatta minimum 80 karakter olmasından tutun, ürünün işlevi, fiyat politikanız hatta görselin zemin detayları bile oldukça önemli. Ürünlerin doğru kategorilerde ve doğru bilgilerle listelenmesi, satıcı performansı açısından çok önemli.
Ancak, satış iştahının arttığı dönemsel özel günlerde, özel ürünleri keşfederek kampanyalara katılıp, doğru reklamla ilk sıralarda yerinizi alabilirsiniz.
Amazon’daki kategorilere genel olarak baktığımızda, hangi kategoride ne gibi fırsatlar görüyorsunuz?
Bilindiği üzere, tüketim alışkanlıklarını sosyal faktörler etkisi altına alarak etkileşim yani çoklu hareketi getirdiğinden; ekonomik, sosyal, kültürel ve çevresel etkileriyle tüketici davranışlarındaki eğilimi etkileyen en önemli nedenlerin başında yer alıyor.
Örneğin; dinamik ürünlere sezonsal olarak bakarsak, tüketici alışkanlıklarına göre değişkenlik gösterdiğini görebilirsiniz. Bu ay fırsat olarak çıkan bir ürün önümüzdeki ay olmayabilir. Türk üreticilerin özellikle tasarımda ve kreatif yaklaşımda farklılaşmaları çok önemli. Taşıma, depolama ve navlun fiyatlandırmayı da çok iyi bilmeleri gerekir. Taşıma, depolama gibi sık sık değişkenlik gösteren maliyet kalemlerini öngörülü planlayarak hareket etmek lazım. Örneğin; taşıma ve depolama ücretlerin arttığı dönemlerde hacmi az ama değeri yüksek ürünlere veya katma değerli ürünlere yönelerek gider makasını daraltabilirsiniz.
ABD Ticari Uyum Programı ile hedeflenmek istenen nedir? Biraz programdan bize bahsedebilir misiniz?
Türkiye’nin ihracatı açısından çok önemli bir program. Seattle ve New York merkezli, Amerika Birleşik Devletleri’nde ticaret hacmi yüksek 21 eyaleti de temsil eden, Amerikan Türk Ticaret ve Sanayi Odası (ATCCI), ABD ile Ticari Uyum Programı başlatan önemli bir kurum. Türkiye ile Amerika arasındaki ikili ticaret potansiyelini ve yatırım seviyelerini arttırmayı ve desteklemeyi hedefliyor.
İhracatçılarımızın ve girişimcilerimizin ABD pazarının ekosistemine uyum sağlayabilmeleri için doğru yönlendirmek, ihracatın önündeki tüm engelleri kaldırmak ve dış ticarette avantaj elde etmelerini sağlamak ve pazar çeşitliliğini geliştirmek amacıyla düzenlediğimiz “ABD ile Ticari Uyum” programının kapsamı 3 ana başlıktan oluşuyor: “Ticari Uyum”, “Yasal Uyum”, “Pazara Uyum”.
E-ticaret alanında ABD’de iş yapmak isteyen yatırımcıların nasıl bir yol izlemesi gerekiyor?
Her ülkenin e-ticaret sistemi ve ülkenin uyguladığı regülasyonlar farklıdır. Eğer siz ABD’deki Amazon’da yer almak istiyorsanız ABD ile uyum programını mutlaka incelemelisiniz. Amazon müşteri memnuniyetine son derece önem veren ve genelde koşulsuz müşteriyi haklı kılan politikalarıyla bu noktaya gelen bir şirket. Ürünlerin paketlenmesinden dağıtımına ve iade sürecindeki sözleşme şartlarına dek ürünün her evresinin kusursuz olması gerekir. Son olaraksa ürün hakkındaki yorumlar… Bana kalırsa yorumlar müşterilerin satın almasında karar vermesini netleştiren son noktadır.
Satıcıların Amazon üzerinden ABD pazarına girerken yaptığı en büyük hatalar neler?
Ürün sahibi firmaların işletme adını girmek ve diğer web adreslerini eklemek, depo ve kargo karmaşası, Amazon’da çok az talep gören hatta olmayan kategorileri tercih etmek ve “en iyisi” gibi “en”lerle başlayan ve uzayan cümleler yapılan en büyük hatalardan birkaçı. Ancak dikkat çekmek istediğim bir konu var: Bir biçimde birbirine bağlanmış karbonları görseniz belki de umursamazsınız, ancak onlar elması oluştururlar. Demek istediğim, 100 Çinli birleşip koca bir şirket kurarak pazara çok güçlü girebiliyor. Türk firmaları da birleşip pazara güçlü girmeli. İşte o zaman daha başarılı oluruz.
Şu an öne çıkan ürünlerse maske, tuvalet kağıdı, bebek bezi ve temizleme mendilleri, sandalet, kadın-erkek iç giyimi ve pil olarak özetlenebilir…
