Nuri Murat Avcı yazdı: OKKA (VUCA) liderlerinin 7 temel fonksiyonu
VUCA döneminde “OKKA’nın altına gitmemek için neler yapmalı?” başlıklı paylaşımımda VUCA ve OKKA akrostişlerini tanımlamış ve böylesine bir dünyada hayatta kalmak duygusal bağışıklık sistemimizi korumak için neler yapmamız gerektiğini yazmıştım.
Oynak zeminde (Volatility), Kesinsizliğin (Uncertainty), Karmaşanın (Complexity) ve Adlandırılamazlığın (Ambiguity) hâkim olduğu bu dünyada küçük büyük her topluluk bir lidere ihtiyaç duyuyor.
Bu bölümde ise her toplumun, topluluğun ihtiyacı olan Liderin VUCA dünyasındaki fonksiyonlarına, gelişim için yapması gerekenlere değineceğim.
OKKA (VUCA) liderinin güne başlarken kendine soracağı üç soru:
VUCA lideri kendine üç soru sorarak; bu soruların “Nasıl” ını bularak ve net cevaplar vererek güne başlamalı. Eğer gerekiyorsa ekibine de bunları sorarak beyin fırtınası yapmalıdır.
Bugün işimde / kendi hayatımda/çalışanlarımın hayatında/müşterilerimin hayatında / ailemin hayatında (Durum olarak hangisi öncelikliyse)
- Sadeleştirebileceklerim neler?
- Kolaylaştırabileceğim şeyler neler?
- Hızlandırabileceklerimi neler?
Peki OKKA (VUCA) dünyasında insanların liderlerinden beklentileri nedir? Liderin hangi işlevleri yönetmesi ve yürütmesi gerekir. Biraz bundan bahsedelim.
OKKA (VUCA) liderinin bu dönemdeki 7 temel fonksiyonları ne olmalıdır?
Çevresindekilerle birlikte üreten (Co-Productive) VUCA liderinin aşağıdaki 7 fonksiyonu böyle dönemlerde etkin biçimde hayata geçirmesi gerekiyor.
Kutunun dışından düşünme: OKKA (VUCA) Liderinin katılımcı çözüm üretme konusunu teşvik etmesi ve çerçevenin veya kutunun dışından bir öneriyi reddetmeden önce katılımcılarla birlikte U3 testinden geçirmesi güçlü sonuçlar elde edilmesine katkı sağlıyor. U3 testinin ne içerdiğine aşağıda değineceğim.
Kaynakları Çeşitlendirme: Yeni dönem ihtiyaçlarını tespit ettikten sonra buna uygun yeni kaynaklar aramalı, aratmalı gerekirse bu konuyla ilgili bir çalışma grubunu hayata geçirmeli.
Bağlantı Yönetimi: Mevcut networkün akış / etkileşim olmayan yerlerini tespit etmeli, yeni bağlantılar ve ağlar konusunda ekibinden destek olmalı, kendisi de mesai harcamalı.
Kontrolü Sağlama: Güven kontrole engel değil. OKKA (VUCA) lideri yıkıcı veya cezalandırıcı olmayan kontrol mekanizmaları geliştirerek ekibi tedirgin etmeden sadece sürecin iyileştirilmesine yönelik yeni kontrol mekanizmaları geliştirmeli.
Dengeleyici Rol: OKKA (VUCA) Döneminde herkes ruhsal ve bedensel açıdan dengesizliğe eğilim içinde oluyor. VUCA Liderinin kendi ekibi için bir denge çarkı yapması ve bu denge çarkı ile özellikle çalışan ve iş arasını dengeleyecek bir ağırlık gibi hareket etmesi önemli. Bunu maddi ve mali konularda da etkin biçimde uygulamalıdır. (Eczanelerdeki eski tartıların, küçük gramının ince ayarlarını hatırlayın)
Değişim / Dönüşümü Yönetme: OKKA (VUCA) liderliğine soyunan bireylerin söylenmeye ve sızlanmaya hakkı yok, ayrıca bunun için harcayacak zamanı da yok… Değişim dönüşümü destekleyip çevresindeki insanlar için bunu olabildiğince sade, kolay ve hızlı biçime nasıl dönüştüreceği konusuna kafa yormalı.
Yol /Yolculuk Rehberliği: OKKA (VUCA) Liderinin feneri hep yanık olmalı. İnsanlar yollarını VUCA liderinin parıldayan ve sürekli veya düzenli aralıklarla görünen ışığıyla bulmalı. Bu nedenle VUCA liderinin Umut yakıtıyla ve iç motivasyonunu koruması çok önemli. Bireysellikten kolektif kültüre geçiş ve katılımcı bir yönetimi desteklemek liderin üzerindeki yükü de hafifletecektir.
OKKA (VUCA) liderinin karar öncesi uygulayacağı U3 testi:
Bir OKKA (VUCA) Lideri gerek kendisi gerekse ekibiyle seçenekleri ilk etapta aşağıdaki 3 soruyu değerlendirerek vermelidir.
Seçenek;
- Uygun mu? (Koşullara)
- Uygulanabilir mi? (Bu koşullarda)
- Ussal mı? (Bu koşulda)
OKKA (VUCA) Liderinin kendini ve süreçleri geliştirmesi için neler yapması gerekir?
| YAPILMASI GEREKEN | AMAÇ |
| Koçluk / Mentorluk Becerileri Kazanma | Takımın yaratıcılığını artırmak, takım içinde katılımcılığı güçlendirmek, motive etmek |
| Fasilitasyon Becerisi Kazanma | Takımın sonuca ulaşmasını hızlandırmak, kolaylaştırmak ve problemi sadeleştirmek için |
| Agility (Çeviklik) Konusunu Hayata Geçirme | Takımın odağını ve hızını artırmak için |
| Design Thinking (Tasarım Düşüncesi) konusunu hayat geçirme süreçlere dahil etme | Takımın yaratıcılığını artırmak, kutu dışından düşünmesini sağlamak için |
| Neuro Science Çalışmalıdır | İnsan davranışlarının ve eğilimlerinin farkına vararak motivasyon ve aidiyeti artırmak için |
| Story telling (Hikâye Anlatıcılığı) becerisini güçlendirecek | İnsanlara ilham vermek ve motive tutmak için |
| Lessons learned (alınan dersler) arşivi yaratmalıdır | Takımı yargılamadan olumsuz durumlardan ders çıkarmak, öğrenici bir ortam yaratmak, hatanın da kucaklanması gerektiğini anlatarak suçlayıcı iklimden kurtulmak ve hataların önüne geçmek için |
| Segmentlerine göre kişilere okuma ödevleri ve önerileri verme ve bunları paylaşma ortamı yaratma | Geçmişi okuyup, bugüne uyarlamak, geleceği okuyup bugünü şekillendirmek için |
OKKA (VUCA) durumlarında konularla mücadele etmeden süreci yönetmeye geçmeniz dileğiyle yaptığım paylaşımların fayda sağlamasını dilerim.
Nuri Murat AVCI Hakkında
*BUBA Campus Girişimcilik Platformu kurucusu ve CEO su,
*Tüm Girişimci ve İş Mentorları Derneği (TÜGİM) Kurucu Başkanı,
* House of Human, International Coach Federation (ICF) akredite koçluk okulu kurucusu. Bu güne kadar 1600 ün üzerinde koç mezun etti.
*House of Human aynı zamanda Türkiye Fortune 500 de ve ağırlıklı olarak ilk 50 de yer alan kurumlara lider geliştirme, bağlılık/mutluluk, İK Süreçleri yapılandırma konusunda eğitim, koçluk, mentorluk, süpervizyon desteği sağlıyor.
* Türkiye kurucularından olduğu Association for Coaching (GB) Türkiye Chapter ı tarafından Türkiye’de Yönetici Koçluğunun gelişimi ve üniversite öğrencilerine koçluk desteği verilmesi konusunda projeler yürütüyor.
* 3 yıl süre ile Artı Değer isimli TV Programında Türkiye’de Koçluk, Liderlik, Girişimcilik ve Mentorluk konuları işlemiştir.
* Profesyonel Koçluk ve Hayat Okyanusu isimli iki kitabı bulunuyor.
