2020 kesinlikle unutmayacağımız bir yıl oldu; yalnızca sektörümüz veya Türkiye için değil, tüm dünya için. İşin sektörümüz açısından en önemli yanı, tüm dünyayı etkisi altına alan böyle bir gelişmeye hazırlanmak mümkün olmasa da, biz sektör olarak hızlı olmaya, adapte olmaya alışkın olduğumuzu bir kez daha deneyimledik. 2020 yılında da bunun faydalarını gördüğümüzü düşünüyorum. Hem reklamverenlerin aldığı hızlı aksiyonlar hem de ajansların hızlı çözümleriyle iletişimde doğru adımları kısa zamanda atmaya başladık. Koronavirüs salgını daha önce defalarca atlattığımız sıkıntılı dönemlere göre farklılıklar içerse de geçmiş tecrübelerimiz sektörümüzü dinamik tutuyor. Kısa vadede bir durağanlık olsa da uzun vadede kazananlar bu dönemde iletişimde kalanlar, güne adapte olanlar ve yaratıcılık performans dengesini doğru kuranlar oldu. 

Dayanışmaya önem veriyoruz

Mart ayından itibaren tüm üyelerimizle düzenli online buluşmalar gerçekleştirdik, anketler düzenledik, sonuçlarını paylaştık. Üyelerimizin neredeyse tamamı Mart ortası itibariyle evden çalışmaya başladı. Düzenlediğimiz son ankete göre bundan sonraki dönemde de hibrit modeller kullanılacak; yani ekipler hem evden ve/veya uzaktan çalışmaya devam edecek, hem de ofisi kullanabilecek. Bu modellere geçiş sürecini de sektör olarak beraberce deneyimleyeceğiz. Bu süreçte, benim en değerli bulduğum şey paylaşım; sektör olarak deneyimlerimizi birbirimizle paylaştık, dayanışma içinde olduk. Birbirimizi dinledik, anlattık, üyelerimizle tam anlamıyla kol kola girdik. Yalnızca ajanslar değil, reklamverenlerimizle de bir arada hareket ederek bu zorlu yılı en az hasarla atlattığımızı düşünüyorum. 2021’de de aynı şekilde devam edeceğiz, çok çalışacağız, gündemi hissedeceğiz, ayak uyduracağız ve üreteceğiz.

Reklam ve medya yatırımları raporunun metodolojisini geliştirdik

Reklam ve pazarlama sektörü olarak 2020’ye gayet iyi başlamıştık. İlk çeyrekte medya yatırımlarının 2019’un ilk çeyreğinin üstünde seyrettiğini de söyleyebiliriz. Ekim ayının başında ise, Reklamcılar Derneği önderliğinde tüm sektör dernekleriyle ortak hazırladığımız Reklam ve Medya Yatırımları Yarıyıl Raporu’nu yayınladık.

Medya yatırımları metodolojisini düzenleyerek ve en önemlisi iyileştirerek ilerledik. Televizyon her zamanki gibi değerini artırırken, dijital ve mobil tahmin edilen şekilde gücünü gösterdi. Basın, açıkhava, sinema ve radyoda ise pandeminin getirdiği olumsuzluklarla yatırımdaki düşüşleri gözlemledik. Medya yatırımları içerisinde yüzde 34,7 oranında paya sahip olan TV medya yatırımları, bu yılın ilk altı ayında geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 4,9 artarak 2 milyar 186 milyon TL’ye yükseldi. Yüzde 55,3 oranında paya sahip dijital medya yatırımları, yılın ilk 6 ayında 3 milyar 479 milyon TL seviyesine, mobil reklam yatırımları ise 2 milyar 492 milyon TL seviyesine ulaştı. 2020 yıl sonu raporunu da 2021’in ilk çeyreğinde yayınlamak üzere çalışıyoruz. Sinema başta olmak üzere basın, açıkhava gibi mecralar pandemi gerçekliğinden dolayı olumsuz etkilendiler, TV ve dijitalde ise büyüme gözlemliyoruz.

Artık yeni bir yolculuk başlıyor…

Öncelikle bunun bir süreç olduğunu anlamak ve içselleştirmek çok önemli. “Covid-19’dan önce şöyleydi, artık böyle” gibi sert çizgiler yok. Bir yandan değişen tüketim alışkanlıklarını tartışacağız, bir yandan kendi çalışma modellerimizi, iş yapış biçimlerimizi, ofis sistemlerimizi değiştireceğiz. Yani yeni bir yolculuk başlıyor… Reklamcılığın merkezinde yaratıcılık var ve yaratıcılık herhangi bir kalıpla tanımlanamaz, tanımlanmamalı. Reklam sektörü hep daha özgür ve dinamik bir çalışma düzenine sahip oldu. Şimdi bu dinamizmi farklı bir boyuta taşıyoruz. Lokasyon bağımsız ve daha verimli olmanın yollarını zaten hep arıyorduk ve sektörümüzün doğası gereği deneyimliyorduk; Covid-19 bu süreci hızlandırmış oldu. Hibrit çalışma modelleri, uzaktan çalışma kültürü, küçülen ofis alanları öne çıkan maddelerden. Tabii ki her zaman olduğu gibi bu sürecin merkezinde de insan ve yaratıcılık var…

2021’de bizi neler bekliyor?

2021 yılında özellikle ekonominin toparlanmasına da paralel olarak başta yine e-ticaret olmak üzere inşaat, temizlik ürünleri, perakende, finans, otomotiv gibi sektörlerin katkısıyla toplam büyümenin yüzde 10’un üzerinde gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Burada 2020’yi küçülerek kapatan açıkhava, radyo, sinema gibi mecralardaki hızlı toparlanmanın büyümeye pozitif etkisinin yanı sıra tabii ki TV ve dijitalin de 2021’deki büyümeye katkısının yüksek olacağını öngörüyoruz. Teknolojinin faydası ve etkisini kullanan ve aynı zamanda insanı odağa alan iletişimler, geleceğe de taşımamız gereken bugünümüzün gerçeği. Bugün bunu sağlayan, gelecekte de devam ettiren markaların ve ajansların yüceleceğini, bu sektör oyuncularının 2021’in öncüleri olacağını düşünüyorum. Her zaman söylediğim gibi, en önemli şey paylaşmak, inanmak ve çalışmak. Sektör olarak bunu gerçekleştirdiğimiz sürece gelişeceğimize inanıyorum.