UNDP’den yerel yönetimlere güç katan projeler
UNDP, Avrupa Birliği (AB) tarafından finanse edilen “Suriye Krizine Yanıt Olarak Türkiye’de Dayanıklılık Projesi (TDP)” kapsamında ani nüfus artışı nedeniyle belediyeler ve yerel yönetimlerin yaşadığı sorunlara uzun vadeli çözüm önerileri getiriyor. Bu çerçevede Hatay, Kilis, Şanlıurfa ve Gaziantep’te yerel idareler ve belediyelerin dayanıklılığını artırmak ve belediye hizmetlerini güçlendirmek amacıyla yangın, acil durumlara müdahale, itfaiye hizmetleri, katı atık yönetimi ve atık su yönetimi alanlarında altyapı, ekipman, kapasite, stratejik planlama, teknik destek ve proje yönetimi alanlarında destek sağlanıyor.
Suriye krizi nedeniyle gerçekleşen ani nüfus artışı; atık yönetimi, atık su yönetimi ve itfaiye hizmetleri de dâhil olmak üzere, yerel yönetimler ve belediye hizmetlerine yönelik büyük bir talep artışına sebep oldu. Bu durum, kriz öncesi dönemde dahi belediye hizmetleri kapasitesi açısından sınırlı imkanlara sahip olan yerel yönetim üzerinde, ek hizmet talebine cevap vermek adına yeni bir baskıya neden oldu. Bu baskı, özellikle katı atık ve atık su yönetimi konularında, ciddi çevresel ve sağlık risklerini de beraberinde getirdi. Bu zorluklara cevap verebilmek adına UNDP; İlbank ve belediyeler ile birlikte altyapı yatırımları ve teknik destek anlamında birlikte çalışıyor.
İstanbul, Şanlıurfa ve Gaziantep’ten sonra en fazla Suriyeli nüfusa ev sahipliği yapan şehir Hatay’da Suriyeli nüfusun yerli nüfusa oranı açısından yüzde 25 oranında. Bu oranla 30 Büyükşehir içerisinde ise birinci sırada yer alan Hatay, hızlı ve ani nüfus artışı altyapıdan, üst yapıya, ulaşım hizmetlerinden, park, bahçe ve yeşil alanlara, katı atık yönetiminden atık su yönetimine kadar tüm belediye hizmetleri doğrudan etkileniyor.
Bu noktada UNDP, Hatay yerel belediyesine artan talep karşısında belediye hizmetlerinin geliştirilmesi, kapasite artışı ve teknik desteği daha geniş bir kapsamda sağlamak için çabalarını genişletti.
Hassa Projesi,60 bin kişinin atık su ihtiyacına cevap verecek
Bu kapsamda, inşaatı Nisan 2019’da başlayan ve Avrupa Birliği (AB) tarafından finanse edilen Hassa Atık Su Arıtma Tesisleri, UNDP tarafından gerçekleştirilen bir dizi altyapı yatırımının son örneklerinden biri oldu. Proje kapsamında Hatay’ın Hassa ilçesinde günlük 4 bin metreküp su arıtma kapasitesine sahip büyük ölçekli bir su arıtma tesisi inşa ediliyor. Hatay açısından önemli bir altyapı yatırımı anlamı taşıyan tesis faaliyete geçince hem ev sahibi topluluklara hem de Hatay ilinde ikamet eden geçici koruma altındaki Suriyelilere hizmet götürülmüş olacak. Diğer yandan; yoğun nüfus artışı nedeniyle ihtiyaca karşılık veremez hale gelmiş atık su yönetimi altyapısını destekleyecek, bölgenin atık sudan kaynaklanan kirlilik ve sağlık sorunları gibi sıkıntılarının çözülmesine destek olacak. Proje, AB finansmanı ve İlbank işbirliğinde hayata geçecek. Hatay Belediyesi ise projenin yararlanıcılarından olacak.
Öte yandan tesisler, Hassa bölgesindeki yaklaşık 60 bin kişinin atık su arıtma ve atık yönetimi ihtiyacına cevap verecek. Tesislerin devreye girmesi ile birlikte ortaya çıkacak kapasite artışı, yer altı sularının kirlenmesi de dahil, önemli bir dizi sağlık ve çevresel riskin azaltılması anlamına geliyor. Bu doğrultuda, inşaatına başlanan atık su arıtma tesislerinin, Hatay ilindeki belediye hizmetlerinin güçlendirilmesine büyük katkısı olması bekleniyor. İnşaatı devam eden Hassa Atıksu Arıtma Tesisi Hatay, Gaziantep ve Kilis illerini kapsayan Asi Nehri Havza alanının kirlenmeye karşı korunması açısından da büyük önem arz Ediyor.
Katı atık transfer oranı 700 tona çıkacak
UNDP, atık suyu konusunun yanı sıra katı atık yönetimi alanında da Hatay’da yapılan en önemli yatırımı gerçekleştirerek katı atık transfer istasyonlarının yapımı ve katı atık transfer araçlarının temini oluşturuyor. Proje kapsamında Kırıkhan ve Yayladağı atık transfer istasyonlarının yapımı devam ediyor. Her istasyon için üç adet katı atık transfer aracı ile bir adet kazıcı-yükleyici araç da proje kapsamında hibe ediliyor.
Üç ilçe transfer istasyonlarının teslim edilmesiyle birlikte transfer edilen katı atık miktarı günlük 470 tondan 700 tona çıkacak. Bu durumda günlük 70 ton katı atığın transfer edildiği Hassa ilçesi dışında kalan tüm istasyonlarda yapılan katı atık transferleri UNDP tarafından uygulanan projelerle sağlanmış olacak. Başka bir ifadeyle Hatay’da katı atık transfer süreçlerinin kurumsal altyapısı yüzde 90 oranında UNDP tarafından sağlanan destekle tamamlanmış olacak.
UNDP, itfaiye hizmetlerinde de destek oluyor
UNDP tarafından Hatay Büyükşehir Belediyesi’ne itfaiye hizmetleri alanında da, 2015 Haziran ayında bir adet ilk müdahale aracı ve bir adet su tankeri, 2018 Aralık ayında ise bir adet ilk müdahale aracı desteği sağlandı.
UNDP tarafından sağlanan iki araç 2018 yılında yaklaşık 233 yangın vakasında kullanıldı. İtfaiye söndürme araçlarından yaklaşık 500 bine yakın fayda gördü.