Türkiye’deki elektrikli otomobil sayısı iki yılda 13 kat arttı!
EY çatısı altında dünya genelinde strateji danışmanlığı hizmetleri sunan EY-Parthenon (EY-P), otomotiv sektörüne yönelik hazırladığı “Elektrikli Araç Ekosistemi ve Dönüşümü Analizi” serisinin ilkini yayımladı. İlk bölümde, dünyada ve Türkiye’de elektrikli araç pazarının mevcut durumu, tüketici eğilimleri, marka analizleri ve gelecek projeksiyonları ele alındı.
Küresel pazarda lider Çin
Rapora göre, 2022-2024 yılları arasında küresel elektrikli araç satışları yıllık bazda yüzde 66 oranında büyüyerek 2024 yılında 17 milyon adede ulaştı. Küresel satışların yüzde 56’sı Çin’de gerçekleşirken, Avrupa Birliği yüzde 17 ve ABD yüzde 12’lik paylarla Çin’i takip etti. 2024 itibarıyla dünya genelindeki 55,9 milyon elektrikli aracın yüzde 54’ü Çin’de bulunuyor.
2023 yılında yaklaşık 14 milyon yeni elektrikli araç trafiğe kaydolurken, bu sayı 2024’te 15,9 milyona çıktı. Elektrikli araç parkı oranı 2019-2024 arasında yüzde 51’lik yıllık bileşik büyüme gösterdi. Toplam elektrikli araçların yüzde 54’ü Çin’de, yüzde 19’u AB ülkelerinde ve yüzde 12’si ABD’de yer aldı. Bu veriler, Çin ve Avrupa’nın küresel pazarda belirleyici rol oynadığını ortaya koyuyor.
Türkiye’de iki yılda 13 kat artış
Türkiye’de de elektrikli araçlara olan ilgi hızla artıyor. 2024 yılında elektrikli araç satışları 115 bin adede ulaşarak toplam araç satışlarının yüzde 12’sini oluşturdu. Bu rakam, 2022’ye kıyasla yaklaşık 13 katlık bir artışı temsil ediyor. Aynı dönemde Türkiye’deki toplam araç satışları yüzde 65 oranında yükselirken, hibrit araç satışları da 3 kat artarak 174 bine çıktı.
2023 yılında pazara giren Amerika menşeili ve Türkiye merkezli elektrikli araç üreticileri ile birlikte şarj altyapısındaki gelişmeler bu büyümeyi destekledi. 2023’te Türkiye merkezli yerli üretici, elektrikli araç pazarında yüzde 26’lık payla liderliğe yerleşirken, onu Amerika merkezli bir üretici izledi.
Yükselişi tetikleyen faktörler
EY-P analizine göre, Türkiye’de elektrikli araç satışları 2020’den bu yana her yıl 2,4 kat artış gösterdi. Aynı dönemde elektrikli araç parkı da yılda 1,9 kat büyüyerek 2024 itibarıyla 184 bin adede ulaştı. Gelişen batarya teknolojileri, artan menzil kapasiteleri, ÖTV avantajları ve yerli üretim gibi unsurlar pazarın büyümesini destekliyor.
Ancak bazı tüketiciler batarya değişim ve bakım maliyetleri gibi nedenlerle elektrikli araçlara temkinli yaklaşıyor. Diğer yandan, enerji fiyatlarındaki artışlar ve çevresel kaygılar tüketicileri elektrikli araçlara yönlendiriyor. Türkiye’de hibrit araçlar, menzil avantajı ve ÖTV indirimleriyle özellikle içten yanmalı araç kullanıcıları için kısa vadeli bir alternatif olarak öne çıkıyor.
Raporda, elektrikli araç satışlarının önümüzdeki dönemde gelişen şarj altyapısı, batarya teknolojilerindeki yenilikler ve devlet teşvikleri sayesinde artmaya devam edeceği öngörülüyor. Bölgesel altyapı farkları ve politikalar ise tüketici tercihlerinde belirleyici olmaya devam edecek.
Elektrikli araçlara en yüksek ilginin Asya’da olduğu belirtilirken, Çin yüzde 79’luk tüketici yatkınlığı oranıyla bu alanda öne çıkıyor. Elektrikli mobiliteye geçişte hibrit araçların geçiş sürecinde önemli bir rol oynamaya devam edeceği vurgulanıyor.
“Elektrikli araç pazarında talep hızla artıyor”
EY-Parthenon Şirket Ortağı
EY-Parthenon Şirket Ortağı Yusuf Bulut, elektrikli araç pazarıyla ilgili şu değerlendirmelerde bulunuyor: “Elektrikli araçların ilk pazara sunulduğu yıllarda talep yavaş ilerlerken, son yıllarda bu talebin hızla arttığı, eş zamanlı olarak da piyasanın farklı ticari modellerle çeşitlendiği gözlemleniyor. Elektrikli araç pazarında menzil, şarj altyapısı ve bulunabilirliğinin daha da geliştiği, batarya maliyetinin ise azaldığı görülüyor. Şarj altyapısının iyileştirilmesi ve menzil artırımı, elektrikli araçlara geçişte kritik bir öneme sahip olurken, diğer yandan hibrit araçlara olan talep de devam ediyor ve şarj edilebilir hibrit modeller pazarın daha hızlı büyümesine etki ediyor. Bununla birlikte, elektrikli araç satışlarının devlet teşvikleri, ÖTV avantajları ve yerli üretimin yükselişiyle birlikte pozitif yönde etkilenmesi bekleniyor.”
“Pazarı Çin, AB ve ABD domine ediyor”
EY-Parthenon Şirket Ortağı
EY-Parthenon Şirket Ortağı Cem Çamlı ise şunları söylüyor: “Küresel elektrikli araç pazarını Çin, AB ve ABD domine ederken, Türkiye’de ise yerli marka ve Amerika menşeili elektrikli araç markalarının pazara girmesiyle Türkiye’de elektrikli araç satışlarında ciddi bir ivmelenme olduğu söylenebilir. Türkiye’de araç satışları 2022-2024 yılları arasında yüzde 65 oranında artarken, elektrikli araç satışları oranı yaklaşık 13 katına, hibrit araç satışları oranı ise 3 katına çıktı. Tüm bu gelişmeler, önümüzdeki 10 yıl içinde tüketici alışkanlıklarının değişmesiyle ve pazarın gelişmesiyle birlikte olumlu beklentileri gözler önüne seriyor.”
