Online alışverişin 2025 trendleri: Türk tüketiciler nasıl bir deneyim arıyor?

DHL eCommerce, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 24 ülkeden 24 bin online tüketicinin katılımıyla gerçekleştirdiği 2025 E-Ticaret Trendleri Raporu’nu yayımladı. Sekiz bölümden oluşan rapor, altı farklı tüketici tipi ve dört kuşak üzerinden tüketici beklentilerindeki değişimi analiz ederek online perakendenin geleceğine ışık tutuyor. Sınır ötesi alışverişten kasım kampanyalarına kadar birçok başlığı ele alan çalışma, özellikle yapay zeka, sosyal ticaret, teslimat seçenekleri ve sürdürülebilirlik gibi dört başlıkta çarpıcı veriler sunuyor.

Üretken yapay zekadaki gelişmeler, online alışveriş deneyimini daha kişisel ve akıllı hale getiriyor. DHL’in raporu, yapay zekanın tüketiciler arasında en çok talep edilen yeniliklerden biri olduğunu gösteriyor. Türkiye’deki katılımcıların yüzde 90’ı, alışverişte yapay zeka destekli özelliklerin sunulmasını istiyor. Artırılmış gerçeklik, sanal deneme imkanları, yapay zeka destekli alışveriş asistanları ve sesli ürün arama gibi teknolojiler öne çıkıyor. Türk tüketicilerin yüzde 53’ü halihazırda sesli komutlarla alışveriş yaptığını belirtiyor. Kullanışlılık ve keyfi bir arada sunan bu teknolojiler, dijital beklentilerin giderek yükseldiğine işaret ediyor.

Sosyal ticaret: Alışverişin yeni adresi

Geleneksel e-ticaretin yerini sosyal medya platformlarına bırakması, tüketim alışkanlıklarını köklü biçimde dönüştürüyor. Tüketiciler artık TikTok, Instagram ve Facebook gibi uygulamaları yalnızca ürün keşfi için değil, doğrudan alışveriş için de kullanıyor. Türkiye’deki tüketicilerin yüzde 75’i sosyal medya üzerinden alışveriş yaptığını söylerken, yüzde 81’i 2030 yılına kadar bu platformların birincil alışveriş kanalı olmasını bekliyor.

Viral içerikler ve sosyal medya trendleri de satın alma kararlarında etkili. Türk tüketicilerin yüzde 86’sı bu tür trendlerin alışveriş tercihlerini yönlendirdiğini ifade ediyor. Özellikle Instagram, Türkiye’de bu dönüşümde öncü rol üstleniyor; online tüketicilerin yüzde 66’sı bu platform üzerinden alışveriş yaptığını belirtiyor. Bu gelişmeler, markalar açısından mobil öncelikli ve uygulama içi alışverişe uygun deneyimlerin önemini artırıyor.

Online alışverişte sadece ürün değil, süreç de değerlendiriliyor. Kolaylık, esneklik ve kontrol sunan alışveriş deneyimleri, tüketicinin marka tercihini belirliyor. Güvenilir teslimat ve iade seçenekleri, müşteri memnuniyetinin ve sadakatinin temel unsurları arasında yer alıyor. Bu da markalar için şeffaf ve müşteri odaklı lojistik stratejilerinin önemini ortaya koyuyor.

Tüketicinin önceliği artık sürdürülebilirlik…

Sürdürülebilirlik artık tüketici davranışlarında ikincil değil, belirleyici bir faktör. Türkiye’deki tüketicilerin yüzde 82’si alışverişlerinde sürdürülebilirliği dikkate aldığını belirtiyor. Bu hassasiyet yalnızca ambalaj ya da teslimat süreçleriyle sınırlı değil; genel tüketim alışkanlıklarını da etkiliyor. Katılımcıların yüzde 37’si, sürdürülebilirlik konusundaki kaygılar nedeniyle bazı alışverişleri tamamlamadığını ifade ediyor.

Döngüsel tüketim de yükselişte. Türk tüketicilerin yarısı ikinci el ya da yenilenmiş ürünleri tercih ediyor. Bu tercihte çevresel kaygıların yanı sıra maliyet avantajı da etkili. Ayrıca tüketicilerin yüzde 60’ı markaların sunduğu geri dönüşüm ya da geri alım programlarına katılmaya istekli olduğunu belirtiyor. Bu eğilim, tüketicilerin markalardan yalnızca çevresel etkilerini azaltmalarını değil, aynı zamanda sürdürülebilir alışverişi kolaylaştırmalarını da beklediğini gösteriyor.

Raporda yer alan içgörüler, çeşitlenen tüketici profillerine ulaşmak isteyen markalar için güçlü bir yol haritası sunuyor. Teknolojiyi benimseyen, sürdürülebilirliği önceleyen ve dijital beklentileri karşılayabilen işletmeler, değişen e-ticaret dünyasında fark yaratabilir. Geleceğe hazırlanmak, bugünün alışveriş alışkanlıklarını doğru okumakla başlıyor.

DHL eCommerce Türkiye CEO’su Kağan Gündüz konuyla ilgili şunları söylüyor:

“24 ülkede 24 bin online alışverişçinin katılımıyla hazırlanan 2025 E-Ticaret Trendleri Raporu’nun bu yıl ikinci kez parçası olduk. Türkiye’nin de dahil olduğu bu kapsamlı çalışma, tüketici alışkanlıklarındaki değişimi analiz ederek, e-ticaretin geleceğine dair önemli öngörüler sunuyor. Sekiz bölümden oluşan rapor, farklı tüketici profilleri ve kuşaklara göre beklentilerin nasıl evrildiğini ortaya koyarken, elde edilen veriler yalnızca bugünü değil, yarının e-ticaret dinamiklerini anlamaya da ışık tutuyor.”

İş dünyasının yeni üniforması: Smart casual