Nefes aldıran rekabet: Hava temizleme pazarında yeni dönem…

Kuşkusuz sağlıklı hava, sadece bir konfor unsuru değil; yaşam kalitesini doğrudan etkileyen bir ihtiyaç. Bu durum kentleşme, çevresel tehditler ve artan sağlık bilinciyle birleşince hava temizleme cihazlarına olan talep de günbegün artıyor… Artan talep, pazara yeni oyuncuların girmesinin önünü açarken; markalar da tüketicinin değişen beklentilerine daha yaratıcı, daha bütünsel ve teknolojik ürünlerle yanıt veriyor.

Hava kirliliği artık sadece dış me­kanlarla sınırlı bir problem değil. Trafiğin yoğunlaştığı metropol­lerde, inşaat çalışmalarının göl­gesinde kalan semtlerde ve kışın bacalardan yükselen dumanlarla birlikte evlerimizin içi de görünmeyen risklerle doluyor. Özellik­le çocuklu aileler için bu durum ciddi bir endişe kaynağı. Küçük bedenlerin daha fazla etkilenmesi, sağlıklı nefes almanın ev içi gündemde ilk sıralara çıkmasına neden oluyor.

Aynı hassasiyet, patili dostlarıyla yaşayan birey­lerde de kendini gösteriyor. Tüy, toz ve partikül gibi alerjenleri filtreleyen cihazlar, yalnızca insan sağlığı için değil, evdeki tüm canlılar için koruyu­cu bir bariyer oluşturuyor. Hava temizleyiciler bu noktada güvenli ve sağlıklı bir yaşam alanının ga­rantörü olarak görülmeye başlandı.

Tüketici sağlıklı havanın peşinde

Geçmişte sadece alerjik bireylerin ya da bebekli ailelerin radarına giren hava temizleme cihazları, bugün global sağlık trendlerinin, çevresel endişe­lerin ve kentleşmenin etkisiyle tüketici elektroni­ğinde yükselen bir kategoriye dönüşmüş durum­da. Özellikle pandemi sonrası dönemde iç mekân hava kalitesi, “görünmeyen tehdit” algısıyla bir­likte daha çok sorgulanır hale geldi. Dünya Sağ­lık Örgütü’nün 2023’te yayınladığı rapora göre, dünya nüfusunun yüzde 99’u hâlâ sağlıksız hava soluyor. Bu gerçeklik, hava temizleme cihazlarını lüks değil, ihtiyaç kategorisine taşıyor.

Avrupa’da en kirli hava kalitesine sahip 15 şehirden 7’si Türkiye’de!

Türkiye’de hava kirliliği, özellikle büyükşehirler ve sanayi bölgelerinde kronikleşen bir çevre soru­nu olarak öne çıkıyor. Sanayi tesislerinin yoğunlu­ğu, araç trafiğindeki artış, düşük kaliteli yakıt kul­lanımı ve kış aylarında ısınma amacıyla kullanılan fosil yakıtlar, hava kalitesinin hızla bozulmasına neden oluyor. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi metropollerde, bu durum solunum yolu hastalıkla­rından kronik rahatsızlıklara kadar birçok sağlık sorununu tetikliyor.

2023 Dünya Hava Kalitesi Raporu’na göre Türki­ye, küresel sıralamada 44. sırada yer alırken Avru­pa’da en kirli hava kalitesine sahip 15 şehirden 7’si Türkiye’den. Iğdır, PM 2.5 partikül maddesi açı­sından Türkiye’nin en kirli havasına sahip ili olur­ken, Ocak ayında dünyanın en kirli şehirlerinden biri olarak kayıtlara geçti. Türkiye’nin yıllık PM 2.5 ortalaması ise Dünya Sağlık Örgütü’nün belir­lediği sınırın yaklaşık dört katına ulaşmış durum­da. Bu tablo, Türkiye’de hava kirliliğinin yalnızca bir çevre sorunu değil, aynı zamanda ciddi bir halk sağlığı tehdidi olduğunu gözler önüne seriyor.

Küresel pazarda hızlı büyüme

Grand View Research verilerine göre hava temiz­leme cihazları pazarının 2024 sonunda 15,5 milyar dolara ulaştığı tahmin ediliyor. En büyük pazar­lar arasında Çin, ABD ve Güney Kore bulunuyor. Akıllı ev sistemleriyle entegrasyon da cihazların konumunu yeniden tanımlıyor. Google Home, Alexa gibi platformlarla çalışan hava temizleyici­ler aynı zamanda IoT ekosisteminin de bir parçası haline geliyor.

Türkiye pazarında veriler ne söylüyor?

Türkiye’de hava temizleme cihazlarına olan ilgi son beş yılda belirgin şekilde arttı. Yoğun trafik, inşaat faaliyetleri ve mevsimsel hava kirliliği, tü­ketici davranışlarını etkileyen faktörler arasında.

Euromonitor’a göre Türkiye’de hava temizleyici cihazların satış hacmi 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 35 arttı. E-ticaret platformlarındaki arama verileri de bu yükselişi doğruluyor. Trend­yol Insights’a göre 2024’ün ilk çeyreğinde “hava temizleyici” anahtar kelimesi bir önceki yıla kıyas­la yüzde 62 daha fazla aratıldı.

Sosyal medyanın havasını Dyson temizliyor

Marketing Türkiye adına CreatorDen’in gerçekleştirdiği (1 Ağustos 2024 – 14 Mayıs 2025 tarihlerini kapsayan) analize göre sosyal medya mecralarında ses payı en yüksek marka yüzde 69,7 ile Dyson olurken onu yüzde 22,2 ile Philips ve yüzde 8,1 ile SharkNinja takip ediyor. Sosyal medya üzerinden en çok ulaşılan yaş grubu aralığı yüzde 60 ile 18-34 yaş aralığındaki tüketiciler olurken, verileri cinsiyet kırılımında incelediğimizde de radikal bir fark ortaya çıkıyor. Hava temizleme cihazı ürünleri sosyal medya iş birlikleriyle yüzde 75 oranında erkek kullanıcılara ulaşıyor.

Sadece bir cihaz mı yeni bir yaşam standardı mı?

Hava temizleyiciler, yalnızca bir elektronik cihaz olmanın ötesine geçerek yeni bir yaşam standardını temsil ediyor. Akıllı ev sistemlerine entegre edilebilen ve kişi­selleştirilebilir modellerle birlikte hava temizleyiciler sağlık bilinciyle teknolojiyi buluşturan bir kesişim noktasına dönüşüyor. Geleceğe dair öngörüler, cihazların nem kontrolü, ısı dengesi ve koku yönetimi gibi çok fonksiyonlu çözümlerle daha da gelişeceğini gösteriyor. Hava kalitesinin izlenebilir, kontrol edilebilir ve kişisel­leştirilebilir hale gelmesi, bu teknolojilerin önümüzdeki yıllarda hem Türkiye’de hem de dünyada daha da yaygınlaşacağını kanıtlar nitelikte.

Rekabetin anahtarı teknoloji ve fiyat

Pazardaki rekabet, teknoloji odaklı farklılaşmalarla şekilleniyor. Dyson, Xiaomi, Philips, LG, Arçelik ve Vestel Türkiye’de pazara yön veren markalar arasında yer alıyor. Örneğin Dyson’ın yeni nesil modellerinde partikül algılayıcı sensörlerle hava kalitesi anlık olarak ölçümlenirken, Arçelik ve Vestel ise yerli üretim avanta­jıyla fiyat-performans dengesi sunarak orta segmente hitap ediyor.

Fiyatlar segmentlere göre geniş bir skalaya yayılıyor: Kimi modeller 4 bin TL ban­dında başlarken, üst segment ürünler 60 bin TL’ye kadar çıkabiliyor.

Araştırmanın metodolojisi:

Marketing Türkiye için CreatorDen’in gerçekleştirdiği analizde, CreatorDen’in sahip olduğu geniş içerik havuzu kullanılarak, 1 Ağustos 2024 – 14 Mayıs 2025 tarihleri arasında, yalnızca Instagram platformunda ve Türkçe olarak gerçekleştirilen paylaşımlar incelenmiştir. Analize, 200 binden fazla içerik üreticisinin içerikleri dahil edilmiştir. Değerlendirme sürecinde yalnızca marka etiketi kullanılan içerikler dikkate alınmış, ürün spesifik etiket içermeyen paylaşımlar manuel olarak ayıklanmıştır. Ayrıca, yalnızca link içeren ancak marka etiketi bulunmayan içerikler çalışmaya dahil edilmemiştir.