Çalışanlar yanıtladı: Nasıl iyi işveren olunur?
“Biz burada bir aile gibiyiz” klişesi çalışan perspektifinde geçerliliğini yitireli hayli zaman oldu. Hızla değişen ve dönüşen dünyada iyi bir işveren markası olmanın kodları ise artık çok basamaklı ve “-mış gibi” atılmayan adımlardan geçiyor. Özellikle genç yeteneklerin en yaygın hayali ülke sınırlarından dışarı çıkmakken o yetenekleri yakalamak ve onlarla bir sadakat bağı kurabilmek şimdiye kadar yapılandan çok daha fazlasını gerektiriyor. Peki, iyi bir işveren olmanın kodları neler? Bu kapsamlı ve zorlu sorunun cevabı Marketing Türkiye adına 4C1H Employee Experience & HR Communicators ve YouGov Türkiye iş birliğiyle gerçekleştirilen “Çalışan Gözünden İyi Bir İşveren Nasıl Olur 2023 Araştırması”nda…
Dünyanın gündemi değiştikçe, insanların ihtiyaçları da aynı doğrultuda değişiyor. Küresel çaptaki politik dengelerde meydana gelen hareketliliğin beraberinde getirdiği ekonomik sonuçlar ve iklim krizi gibi sorunlarla mücadele ederken yakın zamanda yaşadığımız depremin büyük üzüntüsü de hala üzerimizde. Tüm bunlar elbette çalışan deneyimini doğrudan etkiliyor ve çalışanların işverenlerinden beklentileri de bu kaygılar doğrultusunda başkalaşıyor…
Marketing Türkiye için 4C1H Employee Experience & HR Communicators ve YouGov iş birliğiyle ilki 2022 yılında gerçekleştirilen Çalışan Gözünden İyi Bir İşveren Nasıl Olur Araştırması’nın bu yılki sonuçları bir önceki çalışmayla kıyaslandığında anlamlı farklılıklar ve çalışan beklentilerinde dikkate değer bir dönüşüm gözlemleniyor…
Çalışan beklentilerinde yükselen trendler…
➞ Teknolojik gelişmelerin çalışma modellerine entegre edilmesi, esnek ve uzaktan çalışma ortamının desteklenmesi.
➞ Gelişime verilen önemin artması; çalışanlara daha fazla eğitim ve gelişim fırsatının sağlanması.
➞ Çeşitlilik ve kapsayıcılığın öncelik haline gelmesi, herkesin kendine değer verildiğini hissettiği, saygı çerçevesinde, eşit, adil ve destekleyici çalışma ortamlarının teşvik edilmesi.
➞ Çalışan refahına odaklanma; rekabetçi ücret politikaları ve avantajlar, iş-yaşam dengesinin korunması, mental sağlık, ücretli izin gibi konuların öneminin artması.
Çalışan memnuniyeti düşüşte…
Katılımcıların “çalıştıkları şirket hakkındaki memnuniyet” seviyesi ilk araştırmada yüzde 63’ken bu oran, güncel araştırmada anlamlı bir düşüş göstererek yüzde 58 olarak karşımıza çıkıyor. Özellikle de 35-44 yaş grubunda memnuniyet düşüşü yüzde 11’lik bir farkla en yüksek seviyede. Buna karşın tıpkı bir önceki yılda da olduğu gibi her üç katılımcıdan biri çalıştığı şirketi tavsiye ettiğini ifade ediyor… Öte yandan güncel araştırma, katılımcıların çalışacakları şirketi seçerken en çok çalışma ortamının kendilerine uygun olmasına (yüzde 63) dikkat ettiklerini gösteriyor.
Geçtiğimiz seneki araştırmada birincil seçim kriteri yüzde 63 oranla ücretlendirme politikalarıyken bu oranın 2023 yılında yüzde 57’ye gerilediği de gözlemleniyor. Genel sorulara verilen cevaplar, bir yıl içinde değişen önceliklerin ipuçlarını bu şekilde ortaya koyuyor. Gelin, çalışanın gözünde iyi bir işveren olmak için hangi kriterlerin öne çıktığına bu kapsamlı araştırmanın verileri ışığında bakalım…
Bilinen bir markada çalışmak önemli
Her 4 katılımcıdan 3’ü çalıştıkları şirketin sektörde bilinen bir marka olmasını, lider konumda olmasını ve kamuoyunda prestijli görünmesini önemsiyor. Bu durum özellikle kadın çalışanlar için biraz daha önemli. Yaş grupları nezdinde ise bu kriterlere verilen önem 18-24 yaş grubu çalışanlarda görece daha az. Çalışılan şirketin çalışanın ailesi ve sosyal çevresi tarafından bilinmesi de yine önemli bir kriter.
Şirketin kamuoyunda prestijli olması ve lider özelliğini taşıması, tüm gruplar için iyi bir işveren olmak açısından önem taşıyan kriterlerden.
Katılımcılara açık uçlu bir soruyla çalışmak istedikleri şirketleri tercih etme nedenleri sorulduğunda katılımcıların yüzde 20’sinin marka bilinirliği, lider marka olması ve prestijli olması yönünde cevaplar vermesi, marka değeri ve bilinirliğinin çalışanların önem verdiği özellikler arasında olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.
Çalışanın kalbine giden yol yan haklardan geçiyor
Çalışanlara maaşların yanında ek olarak tanınan yan hakların motivasyon ve verimlilik açısından ne kadar etkili olduğunu biliyoruz.
Güncel anket sonuçları da bunu kanıtlar nitelikte: Aile ve partneri de kapsayan sağlık sigortası, telefon, araba gibi yan hakları yüzde 87 gibi yüksek bir oranla önemli bulan katılımcılar, açık uçlu soruda da çalışmak istediklerini belirttikleri şirket için sebep olarak yüksek bir oranla yan hakları gösteriyor. İyi bir işveren olmanın sırları arasında adil/rekabetçi ücret politikası ve şirketin çalışanların emeklilik planına destek olması da bulunuyor. Katılımcıların yüzde 85’i çalıştıkları şirketin emeklilik planlarına destek olmasını önemli bir kriter olarak görüyor.
Adil değerlendirme “yeteneği” elde tutuyor!
En çok önem verilen kriterler arasında şirketlerin yetenekli çalışanı elde tutması, adil ve verilere dayalı performans sistemi ve terfi sisteminin doğru işlemesi yer alıyor. Kadınların, kariyer ve yetenek yönetimini erkeklere kıyasla daha fazla önemsiyor olması da ilgi çekiyor.
Geleceğe yönelik yeterli kariyer imkanı olması, gelişime yönelik mesleki eğitimlerin planlanması, yetenek havuzu oluşturularak yetenekli çalışanların eğitim fırsatlarıyla kariyerlerine yatırım yapılması ve kurumsal girişimciliğin desteklenmesi konularını önemli olarak işaretleyen kadınlar ve erkeklerin oranları arasında minimum yüzde 13’lük bir fark ortaya çıkıyor: Kadınlara sadece daha çeşitli çalışma imkanları değil, daha çeşitli kariyer gelişimi imkanları da sunulması gerekiyor.
Çalışanlar şirketiyle “aynı” taşın altına elini koymak istiyor
2022 yılında gerçekleştirilen araştırmada, katılımcıların gözünde iyi bir işveren olmak için en çok önem atfedilen konu şirketin güçlü değerleri ve amacının olmasıyken (yüzde 87) bu dönem şirket değerleriyle çalışanın değerleri arasındaki uyum (yüzde 85) ilk sıraya yerleşiyor. Ayrıca, güçlü değerler söz konusu olduğunda önem verdiğini söyleyenlerin oranında yaş ile birlikte artış gözlemleniyor.
Şirketin sosyal sorumluluk, gönüllülük, çevresel sürdürülebilirlik, toplum sağlığı, cinsiyet eşitliği ve eğitimde fırsat eşitliği gibi konuları kapsayan çevresel ve sosyal konulara önem vermesi özellikle sağlık ve sosyal hizmetler sektöründe çalışan katılımcılar için önemli bir faktör olarak öne çıkıyor.
Adil ve birbirine güven duyan takımlar fark yaratıyor
“Çalışma ortamı”, kapsamında sağlık, motivasyon ve performans gibi pek çok faktörü doğrudan ilgilendirdiği için, çalışanların bu kavrama verdiği önem 2023 araştırmasında da oldukça yüksek. 2022 yılında gerçekleştirilen araştırmada olduğu gibi, bu seneki ankette de katılımcıların öncelikli beklentileri, adil ve güvene dayalı bir çalışma ortamı (yüzde 90) olarak karşımıza çıkıyor.
Katılımcıların iyi bir çalışma ortamından beklediği diğer özellikler arasında ise çalışan memnuniyetine önem verilmesi, keyifli bir çalışma ortamı ve takdir – ödüllendirme yer alıyor.
İş ve yaşamı dengede tutan kazanır!
Araştırmanın bu yılki verilerinde iyi bir işverenden bahsederken öncelikli olarak iş ve özel hayat arasındaki dengenin gözetilmesi öne çıkıyor (yüzde 84).
Bu beklenti özellikle kadın çalışanlarda çok daha belirgin (yüzde 91). Araştırma sonuçları gösteriyor ki, pandemi sonrasında uzaktan ve hibrit çalışma pek çok kurum için sabit hale gelirken, çalışanlar iş – yaşam dengesi probleminin hala tam olarak giderildiğini hissedemiyor.
Tüm kimliklerimizle tüm unvanlarımızla eşitlik…
Çalışma ortamı söz konusu olduğunda eşitlik ve kapsayıcılık pek çok farklı boyuta sahip konulardan biri. Eşitlik konusunda araştırmaya katılan çalışanların önemsediği ilk iki konu “Cinsiyet, yaş, ırk, din, kimlik, cinsel yönelim, giyim tarzı gözetmeden herkese eşit davranılması (yüzde 87)” ve “pozisyonlarından bağımsız, çalışanların fikirlerini rahatça açıklayabilmesi (yüzde 87)” oluyor. Bu sonuçlar gösteriyor ki, çalışanlar kimlikleri ne olursa olsun özgür bir şekilde yaklaşıldıkları ve fikirlerini özgürce ifade edebildikleri bir çalışma ortamı tercih ediyor.
Çalışanla iletişimin sırları…
İletişimin hedef kitlesi kim olursa olsun, saydamlık bir kurumun sağlıklı ilişkiler kurmasını sağlayan en temel unsur. Anket sonuçlarında da katılımcılar iyi bir işverenin açık iletişim kurması gerektiğini belirtiyor. Sektör grupları arasında sağlık/sosyal hizmetler, otomotiv ve tekstil sektörlerinde çalışan katılımcılar, açık iletişimi yüzde 90’ın üzerinde bir oranla önemli olarak işaretliyor. Şirketin, çalışanlarının sosyal hayatına önem vermesi ve ailelerine değer vermesi de katılımcıların büyük bir kısmı tarafından oldukça önemseniyor. Evlilik, doğum, kıdem kutlamaları, ailelerini ilgilendiren durumlarda destek verilmesi gibi sosyal hayatı ilgilendiren konulara dikkat edilmesini özellikle 34 yaş ve üzeri katılımcılar önemli buluyor.
Araştırmanın metodolojisi
İlki 2022 yılında gerçekleştirilen Çalışan Gözünden İyi Bir İşveren Nasıl Olur Araştırması’nın ikincisi, Ocak 2023 tarihinde Marketing Türkiye adına 44C1H Employee Experience & HR Communicators ve YouGov iş birliğiyle gerçekleştirildi. C.A.W.I. yöntemi kullanarak gerçekleştirilen araştırmaya toplamda 801 kişi katıldı.
Marketing Türkiye Mayıs sayısını okumak için TIKLAYIN
