Gençler, Facebook’çu mu, Twitter’cı mı?
Gençlik ve Spor Bakanlığı, gençlerin sosyal medya kullanım, davranış ve tutumlarına yönelik olarak “Gençlik ve Sosyal Medya Araştırması”nı gerçekleştirdi. Gençleri daha yakından tanımayı ve anlamayı amaçlayan araştırma 15-29 yaş arası 2057 gencin katılımıyla yapıldı. Sosyal medya mecraları arasında Facebook, gençlerin en çok kullandığı sosyal ağ olurken, Facebook’u ikinci sırada %57 oranla Youtube ve Instagram gibi görsel paylaşım siteleri takip ediyor.
Temmuz – Eylül 2013 tarihleri arasında niceliksel araştırma yöntemi kullanılarak online olarak gerçekleştirilen araştırma için toplam 26 ilden 2057 genç ile görüşüldü.
Batıda dizüstü bilgisayar; doğuda internet kafe
Araştırma sonuçlarına göre gençlerin %62’si sosyal medyaya en çok evlerindeki dizüstü bilgisayarlardan bağlanıyor. Her iki gençten biri akıllı telefon üzerinden sosyal medyayı kullanıyor. Bunların dışında, sosyal medya kullanmak için iş yerindeki bilgisayarı kullananlar ise daha çok 25-29 yaş grubu. Araştırmaya göre internet kafelerde sosyal medya kullanımı ise daha çok Doğu ve Güneydoğu Bölgesi’nde genç erkeklerde görülüyor. İstanbul’da evde dizüstü bilgisayar, akıllı telefon ve iş yerindeki bilgisayardan; Ege’de evde dizüstü bilgisayardan ve Doğu ve Güneydoğu Bölgesi’nde internet kafelerden sosyal medyaya ulaşıyor. Gençlerin %86’sı sosyal medyaya günde en az bir kere; %72’si ise her gün birkaç kere bağlanıyor. Her üç gençten birisi sosyal medyada en az üç saat geçirmekte. Özellikle 15-17 yaş grubu, bekarlar ve ortaöğretim ve altı mezunlarda bu oran daha yüksek. Araştırmanın çarpıcı verileri arasında yer alan diğer bir bulgu ise sosyal medyada altı saat ve üzeri vakit geçirenlerin oranı. Araştırmaya katılan gençlerin %13’ü sosyal medyada 6 saat ve üzeri vakit geçiriyor.
Aktif kullanıcılar çoğunlukta
Gençlerin %89’u sosyal medyada listelerindeki kişi ve kurumların paylaştıklarını takip ediyor ve %88’i arkadaşlarının paylaştıklarına yorum yapıyor. Gençlerin yarısı sosyal medyada tartışmaya/polemiğe en az bir kere girdiğini belirtiyor. 15 – 17 yaş grubu, erkekler, öğrenciler ve bekârlarda bu oran daha yüksek. En az birkaç kez böyle bir durumu tecrübe edenler ise daha çok genç erkekler, bekarlar ve Twitter kullanıcıları olduğu görülüyor.
En çok Facebook’a giriliyor
Sosyal medya mecraları arasında Facebook, gençlerin en çok kullandığı sosyal ağ olurken, Facebook’u ikinci sırada %57 oranla Youtube ve Instagram gibi görsel paylaşım siteleri takip ediyor. Araştırmaya katılan 15-29 yaş grubundaki gençlerin %45’i Twitter kullanıcısı olurken, Twitter’ı daha çok öğrenciler, çalışanlar, yükseköğretim mezunları ve bekârlar takip ediyor. Ege bölgesi ve İstanbul, Türkiye ortalamasına kıyasla Twitter’ı daha fazla kullanırken, Doğu ve Güneydoğu Anadolu daha az kullanıyor. Sosyal medyada bu 3 mecrayı sırasıyla sözlükler, wikiler, bloglar, interaktif online oyunlar, lokasyon paylaşımları, profesyonel iş ağları ve sanal yaşam alanları izliyor.
Gençlerin %76’sı takip edecekleri kişilere karar verirken en çok o kişinin profilini inceleyerek karar veriyor. Gençler sadece kendileriyle benzer düşüncelere sahip olan kişileri değil farklı düşüncelere sahip olanları da takip ediyor. Yaş ilerledikçe takip edeceği kişinin arkadaşı olması kriteri daha da önem kazanıyor. Takip edilecek kişinin ünlü olması kararda etkili olan unsurlardan birisi, bu unsur ise 15-24 yaş grubundaki gençlerin ve öğrencilerin yarısı üzerinde etkili.
En çok “eğlenme” amacıyla kullanılıyor
Gençlerin %60’ı sosyal medyayı en çok eğlence amacıyla kullanıyor. %59’u ise bilgi alma/sağlama amacıyla kullandığını belirtiyor. Buradan yola çıkarak, sosyal medyanın gençler açısından sadece eğlence değil aynı zamanda geleneksel medyanın alternatifi olduğu söylenebilir. Sosyal medya, gençlerin yaklaşık yarısı için aynı zamanda serbest zaman geçirme, iletişim kurma, gündem, takip etme / gündem yaratma ve eğitim – öğretim – araştırma anlamına da geliyor.
Erkekler sporu ve teknolojiyi takip ediyor
Araştırma sonucunda gençlerin sosyal medyada en çok yorum yaptığı ilk üç konu günlük olay ve durumlar, müzik, film, TV, dizi yorumları ile toplumsal konu ve olaylar olduğu görüldü. Erkeklerde ilk iki sırayı spor ve teknoloji takip ederken; kadınlarda moda ve alışveriş ilk sırada geliyor. Evli gençlerin toplumsal konu ve olaylar, moda ve alışveriş, din ve beslenme konularında; bekârların ise sosyal medyada müzik, film, TV, dizi yorumları, teknoloji, kültür – sanat etkinlikleri ve spor konularında daha aktif olduğu görülüyor. İstanbul’da toplumsal konu ve olaylar ile yeme – içme mekânları; Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da ise din konusu ülke ortalamasına göre gençler tarafından daha fazla konuşuluyor.
“Özgürlük” ön planda
Araştırma sonunda gençler için sosyal medyada en önemli olan konunun %37 oranla özgürlük olduğu tespit edildi. Özgürlük konusu özellikle öğrenciler, bekarlar ve Twitter kullanıcıları için daha da önemli. Bu konuyu güvenirlik, dürüstlük ve paylaşımcılık takip ediyor.
Toplumsal bir platform
Yapılan araştırma ile gençlerin sosyal medyayı çeşitli açılardan politik / toplumsal bir platform olarak görüyor. Gençlerin %56’sı ‘sosyal medyanın kitleleri harekete geçirme gücü olduğu’ düşüncesine sahip. Sosyal medyanın bir medya kanalı olmasına ilişkin irdelenen ‘sosyal medyanın geleneksel medyanın alternatifi olduğu’ ve ‘ana akım medyada yer verilmeyen haberlere ulaşmayı sağladığı’ ifadelerine ise gençlerin yarısından fazlası katılıyor.
Her kesimden genci kapsıyor
Araştırma sadece üniversite öğrencilerini değil çalışan, çalışmayan, evli-çocuklu gibi farklı genç profillerini kapsıyor. Araştırmada yer alan gençlerin %77’si bekar; %14’ü çocuk sahibi; %40’ı çalışan; %14’ü lise öğrencisi; %7’si ise ev hanımı. Araştırmaya katılan internet kullanıcısı gençlerin %96’sı sosyal medya kullanıcısı. Araştırma, gençlerin %40’nın annesi, %47’sinin de babası sosyal medya kullandığını da ortaya koydu. Ülke gençlerinin yanı sıra ebeveynlerin de sosyal medya ile bir ilişki içinde olduğu görüldü.