Çalışanın ruh sağlığını korumak için 7 ipucu!
Yaklaşık 2 yıl öncesinde iş dünyasının gündemine aldığı “çalışan aidiyetinin” giderek azalıyor olması problemi gün geçtikçe daha da büyüdü ve küresel “İstifa hareketi”ni tetikledi. Hal böyleyken kurumlar için çalışanlarının mutluluğu ve tabiri caizse “harika” bir iş yerinin parçası olduğunu hissediyor olması daha da büyük önem kazandı…
Great Place to Work; fiziki şartların yanı sıra ruhsal açıdan da sağlıksız ortamlarda çalışanların, işten eve döndüklerinde stres, kaygı, depresyon, yüksek tansiyon gibi pek çok zihinsel ve fiziksel sağlık sorunu yaşamaya başladıklarının altını çiziyor. Bunun doğal bir sonucu olarak da organizasyonların, stresli ve hasta insanlarla dolu bir iş yeri olmanın yanında negatif işveren markası olma, artan işe devamsızlık oranları, çalışan verimliliğinde düşüş ve çok daha fazlasıyla karşı karşıya olduklarına da dikkat çekiyor. Peki kurumlar çalışanlarının fiziksel ve ruhsal sağlıklarını korumak için neler yapmalı? Yanıtlar Great Place to Work enstitüsünden geliyor…
1- Fazla mesai ve çalışma saati
Yaklaşık 5 bin kişi üzerinde yapılan çalışmaya dayanan araştırmaya göre performansın, mesai saatleriyle ilişkili olmadığı kesin şekilde kanıtlandı. Çalışma süresi ne kadar fazla ise çalışılan saat başına verimlilik o ölçüde azalıyor. Uzun çalışma saatleri kardiyovasküler hastalıklar, diyabet ve engellilik dahil sağlık sorunlarıyla ilişkilendirilebiliyor. Organizasyonların bu gerçeği kabul etmeleri ve çalışanlarını mesai bitiminde işten ayrılarak aileleri ve arkadaşları ile vakit geçirmeye teşvik etmeleri gerekiyor!
2- İş tasarımı ve iş üzerindeki kontrol
Yaptıkları işler üzerinde çok az kontrole sahip çalışanlar üzerinde yapılan araştırmaya göre özellikle büyük baskı altında çalışan ve iş süreçleri üzerinde çok az kontrole sahip olan çalışanlarda olumsuz iş etkileri görüldü. Araştırmalara göre çalışanın şirket içerisinde pozisyonu ve kademesi yükseldikçe kardiyovasküler hastalık oranı ve kardiyovasküler hastalık nedeniyle ölüm oranı düşüyor. Diğer faktörler de kontrol edildiğinde bu fenomenin, çalışanın kademesi ile bağlantılı olduğu ortaya çıktı. Özellikle üst kademelerde görev yapan çalışanlar, çoğu organizasyondaki üst düzey çalışanlar gibi, üzerlerinde daha fazla sorumluluk olsa bile, işleri üzerinde daha fazla kontrole sahipler ve ne yaptıklarını, nasıl yaptıklarını, ne zaman yaptıklarını kendileri belirliyorlar. Çalışanlara daha fazla esnek ve özerk görevler tasarlayarak ve mikro yönetimin önüne geçerek bu tehlikelere karşı koruma sağlanabilir!
3- Sosyal destek sağlama
Bir başka araştırmaya göre sosyal yardımın (aile ve güvenebileceğiniz arkadaşlar, yakın olunan kişiler) sağlık üzerinde doğrudan bir etkiye sahip olabileceğini ve sağlığı tehdit edebilecek iş yerindeki stres dahil olmak üzere çeşitli psiko-sosyal stres faktörlerinin etkilerine karşı tampon görevi gördüğünü gösterdi. İş yerleri bazen ilişkiler kurmayı ve destek sağlamayı zorlaştıran özelliklere sahip. İş birliğini ve ekip çalışmasını azaltan şirket içi rekabeti teşvik eden uygulamalar var. Kişileri birbirlerine karşı rekabete sokan her şey çalışanlar arasındaki sosyal bağı zayıflattığı gibi iş yerlerini daha sağlıklı kılan sosyal yardımı da azaltıyor. Aynı ölçüde yıkıcı olan bir başka etken de çalışanların üretim faktörleri olarak görüldüğü ve çalışanlar ile iş yerleri arasında çok fazla duygusal bağın olmadığı, hiçbir sosyal etkileşimin olmadığı, çalışanların işlerini mekanik bir şekilde yaptığı ve sadece işinizi yapıp paranızı aldığınız işyeri yaklaşımıdır!
4- İşle ilgili ve ailevi yükümlülüklerin çatışması
Pek çok insan her gün iş ve aile ile ilgili yükümlülüklerini dengelemek zorunda kalıyor. Çocukların gösterilerine sadece evde çalışan ebeveynler değil, tüm ebeveynler katılabilmeli. Çocuğunu veya yaşlanan yakınlarını doktora götürdüğü için kimse kendini suçlu hissetmemeli. Bugün pek çok insan için bu tür durumlar strese sebep oluyor.
İnovasyona ilişkin araştırmada bu “Günlük Korku”nun, çalışanların en iyi yeni fikirlerini sunmaya engel olan beş ana sebepten biri olduğu görüldü. Çalışanlar işverenlerini sadece maaş ve promosyon olanaklarını değil, işin psikolojik ve fiziksel sağlıkları için de iyi olup olmayacağını dikkate alarak seçmeli. Çalışanlarınızın ailevi ve diğer kişisel yükümlülüklerinin hayatın bir parçası olduğunu bilmeleri sağlanmalı ve onlara aileleri ile önemli anları kaçırmamaları için esneklik tanınmalı!
5- İş yerinde algılanan hakkaniyet ve adalet
Verilere göre iş yeri memnuniyeti, bağlılık, güven ve düşük personel devir oranlarının bir çalışanın işyerinde algıladığı adalet düzeyi ile ilişkili olduğunu gösteriyor. Great Place to Work’ün güven endeksi modelinde (Trust Model) açıklandığı gibi adil olma, güvenin kilit bileşeni. Özünde hakkaniyet, çalışanların herkesin eşit şartlarda çalıştığına inanıp inanmadığıyla ilgili ve Great Place to Work, adil olmanın aşağıdaki çeşitli kilit bileşenlerini değerlendiriyor:
- Eşitlik (adil ücret ve kâr paylaşımı, eşit fırsatlar, iş rollerinde adil muamele)
- Tarafsızlık (adil terfi uygulamaları, iltimasın olmaması)
- Adalet (kişisel özelliklere bakılmaksızın adil muamele, adil olmayan kararlara itiraz etme hakkına sahip olduğunu düşünme)
6- İşten çıkarma ve ekonomik güvencenin olmaması
Çalışanlar açısından özellikle iş arkadaşlarının işten çıkarılmalarını izlerken kendi işlerinin güvende olup olmadığı konusunda endişelenmelerinden daha stresli başka bir şey yoktur. İşten çıkarmalar, ekonomik gerileme dönemlerinde yaygın olarak başvurulan kaçınılmaz bir tedbirken bu uygulamaların ölüm oranlarının artmasına ve sağlığın bozulmasına yol açtığı da düşünülmekte.
İşten çıkarmaların kurumsal performans üzerindeki etkilerine dair çok sayıdaki çalışma, tam olarak olmasa da, büyük oranda tutarlı bir hikaye anlatıyor ve işten çıkarmaların fayda sağladığına dair çok az kanıt bulunuyor. İşten çıkarma sürecinde olan organizasyonların, bundan zarar gördüklerine dair çok sayıda kanıt mevcut!
7- Sağlık sigortası sağlama
Sigortalı olsalar bile çoğu zaman çalışanların karşılaması gereken finansal yükler bulunuyor. Çalışanların önemli bir kısmı, kendilerine reçetelenen ilaçları alamıyor ya da sağlık hizmetlerine erişemiyorlar. Kronik hastalıklara yol açan birçok stresin kaynağının işyeri olduğu dikkate alındığında, sağlık harcamalarından endişelenen şirketlerin, aslında öncelikle iş yeri ortamına odaklanmaları gerekiyor.
İkinci olarak da çevresel sürdürülebilirliğe verilen önem kadar insan sürdürülebilirliğine önem verilmediği görülüyor. İnsanların kolayca işe alınıp sonra da rahatça işten çıkarılabileceği düşüncesine sahip olmanın insanca bir yaklaşım olmadığı unutulmamalı!
Büyük İstifa hareketi mercek altına alındı: Çalışanlar maaştan fazlasını istiyor
