Nuri Murat Avcı yazdı: Bu dönemde “OKKA”nın altına gitmemek için neler yapmalıyız?

Yok öyle umutları yitirip karanlıkta savrulmak,

Unutma; aynı gökyüzü altında bir direniştir yaşamak.

Nazım Hikmet’in bu dizeleri, bugünler için bize güç veren ışıl ışıl parlayan sözcüklerle dolu.

Günümüze öylesine uygun ki…

Bir VUCA dünyasında yaşıyoruz. Oynaklık (Volatility), Kesinsizlik (Uncertainity), Karmaşıklık (Complexity) ve Adlandırılamazlık (Ambiguity) kavramlarının gece gündüz yaşadığı, etrafımızı sardığı bir dünya. Öncelikle VUCA kavramını OKKA akrostişi ile Türkçeleştiren, Bilişim Dünyasının duayen isimlerinden Behçet Envarlı’ya teşekkür ederek başlamak istiyorum

OKKA Durumunda Neler Olur?

• Zihinler zehirlenir;
• Krizlerde zemin oynaktır; nerede göçük, nerede kayma, nerede tepecikler oluşacağı bilinmez. (Oynaklık)
• Hiç bir şey kesin değildir. Netlik yoktur. (Kesinsizlik)
• Karmaşa / kaos çok. Bilgiler karışık akar. (Karmaşıklık)
• Her kafadan başka bir ses çıkar herkes kendi penceresinden durumu anlamlandırmaya adlandırmaya çalışır; Deve mi kuş mu misali kimi zaman mesnetsiz çıkarımlar ve tanımlar yapılır. Muğlaklık had safhadadır (Adlandırılamazlık)

İşte bütün bu durumlar paralelinde beyin adrenalin ve kortizol hormonuyla istilaya uğrar adeta. Aşırı gerilme ve stresten sağlıklı düşünme becerisini kaybeder ve dış etkilere çok açık hale gelir.

• Toplumda, topluluklarda, organizasyonlarda ve aile bireylerinde suçlayıcı, kurban ve kurtarıcı gibi olumsuz roller üstlenme eğilimi artar;

(Karpman Drama Üçgeni olarak adlandırılan bu roller modeli için detaylı bilgi isteyenler Stephen Karpman’ın çalışmalarını internet üzerinden takip edebilirler (The Drama Triangle))

• HOVID virüsü bütün zihinleri ele geçirmeye başlar;

Kendimce HOpeless VIrus Disease (Umutsuzluk Virüsü Hastalığı) olarak adlandırdığım bu virüs,

Umutsuzluk aile, geçim, sağlık, güvenlik, gelecek gibi pek çok konuda baş gösterebilir. Duygusal bağışıklık sistemi güçsüz olanlar ağır hastalanır; kimi kurtulamaz. Bağışıklık sistemi güçlü olanlar çabuk toparlar ve OKKA Lideri olur.

OKKA İnsanının duygusal bağışıklık sistemini güçlendirmesi için yapması gerekenler:

Bir Pandemi döneminden geçtiğimiz için konuyu bu sıralar sıkça gündeme gelen dört kuralla açıklayacağım.

• Kişisel Hijyenine Dikkat Edin (Zihin ve Düşünce Temizliği)
• İmkansızı düşünüp mümkünden vazgeçmeyin.

Yapabileceklerinize odaklanın, Köşeye sıkıştığınızı hissettiğinizde şu an mümkün olan ne? Şu an yapılacak en iyi şey ne? sorusunu sorun kendinize ve etrafınızdakilere.

• Mükemmel için iyiden fedakârlık etme.

Toplam Kalite Yönetiminin aksine düşünsel olarak önce yapılabileceklere odaklanmak gerekir. Bir usta hatalarla yanlışlarla bu mertebeye ulaşır. Önce kötü yapar, sonra iyi, sonra biraz daha iyi.

• Hiç kimse zafere, yenilgisinin sebebinden daha yakın değildir.

Bugün yenilmiş olabilirsin. Esas yenilgi vazgeçmektir. Bu günkü başarısızlığı, can yaksa bile masaya yatırıp analiz etmek (Neyi farklı yapsam sonuç farklı olurdu, neyi yapmadığım için bu sonuç ortaya çıktı, hangi destekler bana katkı sağlardı, gelecekte iyi ki demek için bundan sonra neleri farklı yapmam gerekir, ne öğrendim/ neyi fark ettim) sorularına cevap arayın.

• Beyaz alan kuralını hayata geçirin

Evde iş yerinde, siyah kelime yasağı getirin, Berbat bir durum olacak, biteceğiz, berbatım, mahvolduk, korkunç gibi sözcüklerin kullanımı için kendinize yasak getirin. Aile içinde veya şirket içinde siyahları beyazlatma çalışmaları yaparak kendi kültürünüze uygun beyaz kelimelerle siyahların değişmesi yönünde oyunlaştırma yapın. (Örneğin bizim evde çok kötüyüm demek yasaktır. Daha iyi günlerim oldu ifadesi kullanılır. Ben buna katılmıyorum yerine benim farklı bir fikrim var / ben bu konuda farklı düşünüyorum ifadeleri kullanılır)

• Düzenli Egzersiz Yapın

• Kendi SWOT analizinizi yapın

Kendi SWOT analizinizi yapın. Aileniz için yapın. Daha sonra Güçlü Yön olarak belirlediklerinizi zayıf yön olarak, zayıf yön olarak belirlediklerinizi güçlü yön olarak, Fırsatları birer tehdit olarak ve tehditleri de birer fırsat olarak tersine düşünün ve açık noktalarınızı tespit edin. Sonra da eylem planı yapın. Güçlü Yönlerimle fırsatları birleştirip farklı neler yapabilirim vb. sorularla ilerleyin.

• Strateji Oyunları Oynayın

Kısıtlı imkanlarla ve hızlı gelişen olumsuz durumlarda neler yapabileceğinizi görebileceğiniz yaratıcılığınızı tetikleyen, size çözüme odaklayacak oyunlar oynayın

• İyi ve dengeli beslenin;

Ama bu sefer bedeninizi değil zihninizi, beyninizi besleyin

• Geçmişi okuyun, bugüne uyarlayın

Göreceksiniz ki dünyada OKKA durumu tarih boyunca salgın hastalıklarla, savaşlarla binlerce defa tekrar etmiş. Ne yapılmış, nasıl kurtulunmuş, ne hatalar yapılmış; bunları okuyunca bugüne uyarlama konusunda kendinizi güçlü hissedeceksiniz.

• Geleceği okuyun bugünü şekillendirin

Dünya var oldukça OKKA durumu hiç bitmeyecek. Bu kabulle gelecek senaryolarını içeren fütürist kitap ve yazıları, global kuruluşların think tank kuruluşlarının geleceğe ilişkin raporlarını okuyun ki bugün tedbirlerinizi almak üzere eyleme geçebilesiniz. Ben Birleşmiş Milletlerin 2015 yılında yayınladığı sürdürülebilir kalkınma hedefleri raporunu şiddetle tavsiye ederim. Gelecekte bizi OKKA altına sürükleyecek konular net biçimde belirtilmiş.

• Birden fazla alanda disiplinler arası gruplara, Sivil Toplum Kuruluşuna (STK) dahil olun

Dünya görüşünüze ve değerlerinize uygun kaliteli verimli üretken, paylaşımcı ve geliştiren topluluklara katılın. Enerjinizi başkaları için harcadığınızda kendinizi güçlü hissedecek ve o gruplar sayesinde enerjinizi sürekli olarak yenileyeceksiniz.

-Sosyal mesafe kuralını zihniniz için de uygulayın

Sürekli şikâyet eden, söylenen, mutsuz, umutsuz, huzursuz, çaresiz, kurbanı oynayan, suçlayan ve aşırı kurtarıcı olan insanlardan, bu duyguları pompalayan TV programlarından, internet ve sosyal medya kanallarından uzak durun. Karpman drama üçgeninde belirtilen rollerden ve bu rolü oynayanlardan uzak durun. Yapabildiklerinizi ikaz edin.

Nazım’la başladık; Nazım’la bitirelim bu paylaşımımızı. HOVID virüsüne karşı güzel umut dolu bir antikorla…

…..Çocuklar inanın, inanın çocuklar
Güzel günler göreceğiz; güneşli günler
Motorları maviliklere süreceğiz…

Nuri Murat Avcı Hakkında 

Başkanı olduğu TÜGİM Garanti Bankası girişimcilik üssü Garanti Partners’ın tüm mentorluk desteğini vermektedir.  Kurucusu olduğu kuluçka merkezi, Risk Sermayesi Kuruluşları (VC) ve Melek yatırımcılar adına Startup seçmekte, yetiştirmektedir. İTÜ Çekirdek, Türk Telekom Pilot, ODTÜ ‘de girişimci mentorluğu yapmaktadır.