“Herkes eğitime erişiyor ama işe erişemiyor”

Diplomalı işsizlik sorununa farkındalık yaratmak isteyen ve bu yolda büyük bir emek harcayan Esas Sosyal, ayrımcılığa uğrayan gençlerin umudu olmaya devam ediyor. 4 yılda 13 binden fazla başvuru aldıklarını ve 95 genç için de çeşitli şirketlerde istihdam yarattıklarını söyleyen Esas Sosyal Kurucu Direktörü Filiz Bikmen, “Herkes eğitime erişiyor ama işe erişemiyor. Gençlerin istihdamı ile ilgilen STK sayısı olukça az. O yüzden bu alanı da büyütmek istiyoruz” diyor.

Sabancı ailesi hayırseverliği yeni bir boyuta taşıyor

✓ Esas Sosyal, Şevket Sabancı ve Ailesi’nin hayırseverlik ge­leneğinin üzerine inşa edilen sosyal yatırımlarının kapsa­mını genişletmek amacıyla kurulan bir program. 2015 yılında kurulan ve Emine Sabancı Kamışlı’nın Başkanlı­ğını yaptığı Esas Sosyal’in ilk sosyal yatırım alanı gençlik ve istihdam olarak belirlendi ve uygulama modeli olarak da 2016 yılında İlk Fırsat Progra­mı hayata geçirildi.

✓ İlk Fırsat Programı ile Sabancı Ailesi hayırseverlik geleneğini yeni bir yöne taşıyor. Ailenin büyük bir eğitim tutkusu var. Türkiye’de yüksek eğitim almış ama işsiz kalmış çok fazla genç var. İlk Fırsat da bu içgörü üzerine ortaya çıktı. 2019 yılı itibarıyla da Türkiye’deki eğitimli genç işsizliğinin çözümünde öncü bir program olarak yoluna devam ediyor.

4 yıl içinde 95 genci iş sahibi yaptık

✓ Esas Sosyal, STK’lara bağış yaparak kabul edilen gençlerin STK’larda 12 ay boyunca tam zamanlı istihdam etmelerinin maliyetini karşılıyor. Program örnek bir çözüm modeli olarak gençlere deneyim, referans ve iş hayatı için gerekli yetkinlikleri kazandırıyor.

✓ İlk Fırsat Programı 2016’dan bu yana 13 binin üzerinde başvuru aldı. Yeni mezunlara özel geliştirilen insan kaynakları yöntemleriy­le bine yakın yüz yüze değer­lendirme ve mülakat yaparak Türkiye’nin dört bir yanından toplamda 27 üniversiteden 95 gence, 22 sivil toplum kurulu­şunda işbaşı deneyimi sağladı.

✓ Aralarından 60 genç programı tamamladı, 35’i halen ilk iş deneyimlerine devam ediyor. Gençlerin yüzde 80’i programı tamamlamadan iş teklifi alırken, programı tamamladıktan sonraki 3 ay içinde yeni işe yerleşme oranımızsa yüzde 94. Gençlerin yüzde 60’ı sivil toplum kuruluşlarında, yüzde 40’ı da özel sektörde kariyerlerine başarıyla devam ediyor. 4 yıl içinde 95 kişi az olarak görünse de 70 şirkete ulaşmak yüksek bir rakam.

Gençler keşfedilmeyi bekliyor

✓ İnsanları değerlendirirken hep bir başarı arıyoruz. Herkes iyi okuyan öğrenciler için bir şeyler yapmak istiyor. Ancak bizim kıstasımız okuldaki başarı olmadı. Bir genci okuduğu okuldaki başarısına göre değerlendirip geri kalan hayatını da ona göre kurgulamak haksızlık.

✓ Türkiye’nin her yerinde yeni üniversiteler açılıyor. İşveren okulları tanımadığı için buradan mezun gençleri eliyor. Biz bu gençlere mülakat şansı tanıdığımızda parlak öğrenciler çıktığını gördük. Ben de orta derece bir üniversitede iyi performans göstererek kendimi keşfettim.

Çarpan etkisi oldukça büyük

✓ Programa alınacak gençleri sivil toplum kuruluşlarındaki yöneticilerle birlikte seçiyoruz, mülakatlar yapıyoruz. Mülakatlarda o kişiyi yakından tanımaya, anlamaya çalışıyoruz. Nasıl bir insan olduğuna, zor durumlarda nasıl tepki verdiğine bakıyoruz. Bu öğrencileri program sonrasında da takip ediyoruz.

✓ Bir şirketin İK yöneticisi programımıza mentor olarak gençleri tanımak istedi. Çok da beğendi ve bu kişilerden biri için şirketinde istihdam yarattı. 100’e yakın gönüllü mentorumuz var. İlk Fırsat Programı paydaşları, montorleri ve yöneticileriyle birlikte dev bir sürece dönüştük. Program küçük ama çarpan etkisi oldukça büyük.

Amacımız daha çok gencin işverenle buluşması

✓ Şirketler bize destek verdiğinde buranın bir parçası da oluyor. Burada mülakatlara katılıp söyleşiler yapıyor, gençleri yakından tanıyor ve havuzdan yararlanıyor. Gençlerimizi işe alan markaların İK müdürleriyle görüştüğümüzde gençlerimizin diğer gençlere göre kendini daha iyi ifade ettiklerini ve özgüvenlerinin daha yerinde olduğunu söylüyorlar.

✓ Uzman eğitimcilerle İlk Fırsat Akademisi kapsamında katılımcılara 250 saat eğitim veriyoruz. Katılımcılar her ay iki mentorlar görüşüyor. Bu mentorlar da büyük şirketlerin üst düzey yöneticisi oluyor. Her yıl programı bitiren ve yeni başlayanlar için iki ayrı etkinlik yapıyoruz.

Kadınlar daha çok başvuruyor

✓ İlginç bir şekilde kadınlar programa daha çok başvuru­yor. İşe yerleştirdiğimiz 95 katılımcının 68’i kadın. Bu anlamda kadın istihdamına da katkımız oluyor. Zira bu şirketlere giren gençlerimiz şirket içerisindeki İK politika­larını da değiştiriyor.

✓ Önceliğimiz devlet üniversi­tesi mezunları. 2,5 not ortala­ması arıyoruz. Alınan burslar ve gönüllü olarak içinde yer aldığı projeler adayları belir­lemede bize yol gösteriyor. Bunların yanında mezuniyeti­nin üzerinden bir yıldan fazla geçmemiş olması gerekiyor.

Para değil paydaş toplamamız lazım

✓ Daha çok gence ulaşmak istiyoruz. Programa gi­remeyen gençler için de bir şeyler yapmak istiyoruz. Herhangi bir STK gibi para toplama derdinde deği­liz, paydaş toplamamız lazım.

✓ Türkiye’de bizim alanımızda çalışan çok fazla STK yok. Çocuk­ların eğitimiyle ilgili çok STK varken, gençlerin istihdamıyla ilgile­nen STK sayısı oldukça az. O yüzden bu alanı büyütmek istiyoruz.

İlk fırsat sürdürülebilir bir toplumu destekliyor

İlk Fırsat akademik olarak başarılı ancak potansiyel ve yetenekleri bir şekilde gün yüzüne çıkamamış gençlere ulaşarak onları iş hayatında desteklemek üzerine kurulmuş bir program. Program kapsamında şu anda Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı’nda Kurumsal İletişim Uzmanı olarak çalışıyor ve edindiğim tecrübeyle kurumumla birlikte kendimi de geliştiriyorum.

Anlam arayışımı bulduğum bir işim oldu

Mezun olduktan sonra zihnimin ve kalbimin yapmayı sevdiği, beni tatmin eden ve beni yaşamla temasa geçirebilen bir iş arayışı içinde oldum. Koruncuk Vakfı’nda Kaynak Geliştirme Uzman Yardımcısı olarak görev almamla birlikte anlam arayışımı bulacağım bir işim oldu. Koruncuk Vakfı olarak dünyayı daha iyi bir yere dönüştürecek hayaller kuruyor ve bu hayali satın almak isteyen birilerine ulaşmaya çalışıyoruz.

Fayda üretimine katkı sağlıyorum

Sakarya Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Reklamcılık bölümünden mezun oldum. Okurken yaptığım işte bir faydanın arkasından gitmem gerektiğini, beni mutlu edenin bu olduğunu anladım. Şimdi kalkınma ve ekonomi gibi konuların iyileştirilmesi için çalışan TÜRKONFED’de çalışıyorum. Ben de sürecin bir parçası olarak organizasyon süreçlerini yürütüyor, iletişim ve sosyal medya ajanslarıyla çalışmalar yapıyorum.